سیگار و حقوق شهروندی
احسان میرزائی: تا کی باید دود سیگار را تحمل کنیم! برخی سیگاریها هیچ توجهی به حقوق دیگر شهروندان ندارند و حتی به سلامت اعضای خانواده خود اهمیت نمیدهند.
حتما برای شما هم اتفاق افتاده که هنگام پیاده روی دود سیگار افراد سیگاری را ناخواسته وارد ریههای خود کرده اید، هرچند برخی از سیگاریها به حقوق دیگران احترام گذاشته و کسی را در سیگار کشیدن خود شریک نمیکنند، اما بازهم هستند سیگاریهایی که هیچ حقی برای دیگر شهروندان قائل نیستند و آزادانه در اماکن عمومی سیگار میکشند. اما ضرر و زیان سیگار فقط در دود و بوی آن نیست، بلکه همین فیلتر سیگار ناقابل و کوچک، خودش به تنهایی یکی از پایههای ثابت در ایجاد ناهنجاریهای محیطزیستی است. قطعا شما هم در پاگرد و پارکینگ، سطح شهر و حتی طبیعت فیلتر سیگارهای زیادی را دیدهاید، پس بد نیست که بدانید: فیلتر سیگار بخش اعظم پسماند رها شده توسط انسان روی زمین و آبها است، در حالی که الیاف مصنوعی فیلتر هیچوقت در طبیعت تجزیه نمیشود و صدها نوع سم مضر گیر افتاد در فیلتر سیگار وارد آب و خاک شده و در چرخهی طبیعت دوباره به انسان بر میگردد.
اما برخی در نقاط مختلف جهان ضمن احترام به تصمیم و آزادی عمل افراد سیگاری در کشیدن سیگار و هر نوع کشیدنی دیگر، پیگیر حقوق خود برای استشمام هوای پاک و دیدن طبیعت سالم هستند، دوستداران طبیعت و محیطزیست میگویند که آموزشها و اطلاع رسانی در رابطه با خطرات سیگار کشیدن و رها کردن غیر مسئولانهی فیلتر سیگار کم است؛ بنابراین افراد سیگاری به خود جرات میدهند بدون هیچ ترس و عذاب وجدانی فیلتر سیگار خود را در طبیعت رها کنند و دود سیگار را به خورد دیگران دهند. کنشگران محیطزیست خواستار ارائه اطلاعات و آموزشهای لازم، تصویب قوانین و ایجاد زیر ساختهای لازم برای ساماندهی این مسئله هستند.
اینجا حقوق شهروندی شامل حال هردو سوی ماجرا میشود؛ یعنی فرد سیگاری حق دارد سیگار بکشد و دیگر شهروندان هم حق دارند در اماکن عمومی و طبیعت از هوا و زمین پاک بهره ببرند؛ اما فرد سیگاری حق ندارد با کشیدن سیگار برای دیگران و سیاره زمین مشکل ایجاد کند.
راه حل چیست؟
در بلاد کفر که بویی از انسانیت نبردهاند و اصلا نمیدانند که حقالناس چیست، راه حلهای خلاقانهای برای حل این مسئله معرفی و اجرا شده است، برای نمونه در کنار وضع قانون ممنوعیت استعمال دخانیات در اماکن عمومی، اتاقهای مخصوص سیگارکشیدن را در نقاط مختلف شهر یا ساختمانها ایجاد کردهاند تا حق شهروندان سیگاری ضایع نشود و مزاحمتی هم برای دیگران نداشته باشند.
البته تلاش جامعه مدنی در برخی کشورها در حد اقدامات هشداردهنده و نمادین است، آنها سعی میکنند توجه عموم مردم و مسئولان کشور خود را به این مسئله جلب کنند. در کشور ما هم مطالبات عمومی در رابطه با “مسئلهی سیگار” کمکم شکل میگیرد؛ برای نمونه کمپین “نه به سیگار” حمید نیشابوری و پرفورمنس مسعود نیکدل با عنوان “شهر من لباس من” و دهها کنش اجتماعی دیگر که در آنها تلاش شده تا تاثیرات نا مطلوب سیگار بر شهروندان و محیطزیست، بازنمایی شود.
اما این ابتکار شهروند تهرانی، در شرایطی که نهادهای مربوطه برای معضل سیگار هیچ کاری نمیکنند، قابل تقدیر و ستایش است.
پایان پیام
دوشنبه – ۱۰ – آبان – ۱۳۹۵
ساعت: ۱۲:۰۰
