از خبرنگاری اصیل تا خبرکشی قبیح
خبرنگار اصیل کم داریم. حالا باید تقسیم‌بندی جدیدی برای خبرنگاران تعریف کنیم. برخی خبرنگار خاکستری، برخی خبرنگار زرد و عده‌ی کمی خبرنگار اصیل هستند. خبرنگاری با توجه به اصول و الزاماتی که دارد هنر است. بنابراین شایسته است این روز را به خبرکِش‌ها تبریک بگوییم. مدیران کوتوله عامل ترویج رویه‌های جعلی و فساد و رواج خبرکشی در سازمان‌ها هستند.
احسان میرزائی، مدیرمسئول مجله گیچ
مجله گیچ را در فضای مجازی دنبال کنید:
مجله گیچ gich.ir احسان میرزائی: امروزه خبرنگاری اصیل رو به انقراض است. بنابراین باید تقسیم‌بندی جدیدی از خبرنگاری انجام بدهیم تا بدانیم با چه کسانی طرف هستیم.
خبرنگاران خاکستری، زرد و اصیل
برخی خبرنگار خاکستری و برخی خبرنگار زرد و عده‌ی کمی همچنان خبرنگار اصیل و پایبند به اصول اخلاقی و حرفه‌ای هستند.
خبرنگاران اصیل همواره تحت فشارهایی مانند شکایت مسئولین هستند. نتیجه‌ی فشارها به انزوا رانده شدن و گاهی گذر روزها را روی دیوار سلول ورق زدن است.
هنر خبرنگاری
خبرنگاری ترکیبی از مهارت و توانمندی، دغدغه‌مندی و دلسوزی، اخلاق و انسانیت، انصاف و عدالت است. چه کسی توانایی پایبندی به این اصول را دارد جز یک هنرمند؟
با این حساب خبرنگاری زرد و خاکستری که هنر نیست؛ پس تبریک هم ندارد. خبرنگاران اصیل هم که دل خوشی از روز خبرنگار ندارند.
پس شایسته است در فضایی که شرایط برای گسترش باتلاق‌ها و زندگی جلبکی فراهم شده این روز را به “خبرکش‌ها” تبریک بگوییم. روزت مبارک خبرکش، خداقوت…
خبرنگاری رکن چهارم دموکراسی
خبرنگار واقعی عامل از انحصار خارج کردن آگاهی و توزیع و نشر آگاهی میان آحاد مردم است. آگاهی عامل قدرت است و انباشت آگاهی در یک یا چند جای محدود عامل بروز فساد و استبداد.
خبرنگاری اصیل ضامن بقای رویه‌ی دموکراسی در جوامع است. هرجا خبرنگاران به طور مستمر تحت فشار‌های متنوع از سوی حکومت‌ها و… باشند به مرور نشانه‌‌‌های “استبداد” در آن جامعه آشکار می‌شود.
- کاشت درخت در گودال خالی سال های قبل
- قطع درختان مجموعه‌های تاریخی در تهران
- بیانیه انجمن جنگلبانی ایران
- درخت هایی که نباید در تهران بکاریم
- مسئله درختکاری
عامل انحراف از معیار خبرنگار
عوامل مختلفی برای انحراف از معیار خبرنگاری اصیل وجود دارد. شاید بسیار از خبرنگاران با هدف زرد و خاکستری شدن پا به این عرصه نگذاشته باشند.
خبرنگاران هم مانند دیگر انسان‌ها برای بقا، رفاه،تفریح، آموزش و سلامت و امنیت و… به پول احتیاج دارند. معیشت خبرنگاران همواره دستخوش تغییرات و تحولات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی بوده و است.
خبرنگاران از امنیت شغلی، حقوق و مزایای متناسب با شغل خود که یکی از مشاغل سخت است، برخوردار نیستند.
خبرنگاران از بیمه درمانی مناسب، امنیت قضایی و حتی امنیت جانی برخوردار نیستند. خبرنگاران از طرف رسانه‌های خود حمایت نمی‌شوند یا اینکه خود رسانه‌ها نیز از قدرت لازم برای دفاع از خبرنگاران برخوردار نیستند!
خبرنگاران به دلیل پوشش اخبار برخی رویدادهای اجتماعی نه تنها بازداشت می‌شوند، بلکه موبایل و لبتاب و… آن‌ها توقیف می‌شود.
کشف و افشای فساد توسط خبرنگاران و عدم دریافت بازخورد مناسب نیز عامل بی انگیزگی است. خبرنگاران نه‌تنها بازخورد مناسبی از سوی دستگاه قضایی دریافت نمی‌کنند، بلکه خودشان مورد اتهام قرار گرفته و دادگاهی می‌شوند. این هم یکی از دلایل کاهش منزلت خبرنگاری اصیل است.
قطعا این موارد و بسیاری موارد دیگر از جمله عوامل دلسردی، بی انگیزگی و گاهی انحراف از معیارهای خبرنگاری است.
- کاشت درخت در گودال خالی سال های قبل
- قطع درختان مجموعه‌های تاریخی در تهران
- بیانیه انجمن جنگلبانی ایران
- درخت هایی که نباید در تهران بکاریم
- مسئله درختکاری
خبرنگار خاکستری کیست؟
برخی خبرنگاران که نه علاقه‌ای به کشف حقیقت دارند و نه تمایل به آگاه کردن جامعه. آن‌ها مانند کارمند منفعل اداری صرفا کاری روتین را انجام می‌دهند. آن‌ها چشم به فساد و دروغ و… بسته‌اند و فقط دیکته می‌نویسند.
خبرنگار زرد کیست؟
خبرنگار زرد به دو گروه تقسیم می‌شوند:
۱. برخی خبرنگارها که راه و چاه اخاذی، زورگیری و باج‌گیری در حوزه‌ی خود را خوب یاد گرفته‌اند. آن‌ها از جایگاه خود برای رسیدن به منافع شخصی استفاده وافر می‌کنند. توجهی به منافع عمومی و ملی ندارند.
۲. برخی در هیچ سازمان رسانه‌ای رسمی کشور شاغل نیستند. آن‌ها صرفا با اتکا به برخی مهارت‌های خبرنگاری و از همه مهم‌تر به پشتوانه‌ی “خبرکش‌های” درون سازمانی از اخبار دست اول مطلع هستند.
این افراد با ایجاد شبکه خبرکش‌ها درون سازمان‌ها به اهرم فشاری برای روابط‌عمومی سازمان‌ها تبدیل می‌شوند.
خبرکش‌ها چه افرادی هستند؟!
خبرکش‌ها به دو گروه تقسیم می‌شوند:
گروه اول همان‌هایی هستند که اخبار سازمان را مانند “جاسوس” برای افرادی در بیرون سازمان ارسال می‌کنند.
گروه دوم کسانی هستند که در اصطلاح به آن‌ها “خاله‌زنک” می‌گویند که البته مرد و زن هم ندارد.
این افراد اصول اخلاقی، انسانی و دینی را برای پیشبرد اهداف و تحقق منافع شخصی زیر پا می‌گذارند. دو رویی و آب زیرکاهی از شگردهای استتار آن‌ها است.
خبرکش‌ها آتش بیار معرکه هستند. این‌ها با گسترش فساد ناشی از انتصاب “مدیران کوتوله” که علاقه‌مند به زندگی جلبکی هستند به سرعت در سازمان‌ها رشد کرده و تکثیر می‌شوند.
مدیران کوتوله به دلیل عدم برخورداری از مهارت‌های رهبری، مدیریتی و دانش و تجربه‌ی مفید حوزه‌ی مدیریت خود را به باتلاق تبدیل می‌کنند.
هدف آن‌ها پنهان‌کاری ناتوانی و بی سوادی خودشان است. بنابراین تلاش می‌کنند با احتکار آگاهی و عدم انتقال آن به کارمندان، بر زیردستان خود حکومت کنند.
همینطور تلاش می‌کنند کارمندان باسوادتر و ماهرتر از خودشان را از آن واحد اخراج کرده و افرادی که از هر نظر در سطحی پایین‌تر از خودشان هستند را به خدمت بگیرند.
مدیران کوتوله که علاقه‌ی زیادی به زندگی جلبکی دارند حوزه‌ی کاری تحت امر خود را به باتلاقی تبدیل می‌کنند.
این امر باعث رشد و توسعه‌ی رویه‌های جعلی در هر سازمانی و گروهی می‌شود. به مرور ارزش‌های اخلاقی و دینی و اصول حرفه‌ای کار کمرنگ شده و ضد ارزش‌هایی مانند خبرکشی، زیرآب زنی، دو رویی و… جایگزین می‌شود.
احسان_میرزائی
سه‌شنبه – ۱۷ – مرداد – ۱۴۰۲
تهران ۱۰:۰۰
