جامعه سبزسبک زندگی سبز

رابطه‌ی ظروف یک‌بار مصرف و حقوق شهروندی

تبلیغ گسترده برخی برای جایگزین کردن ظروف یک‌بار مصرف گیاهی به جای ظروف یک‌بار مصرف پلاستیکی،مصداق تحمیل خواست و اراده‌ی خود به مخاطبان و تضییع حقوق شهروندی است!

نه به ظروف یک بار مصرف

مجله گیچ gich.ir احسان میرزائی: شوربختانه برخی افراد، سازمان‌ها و نهاد‌های غیر مردمی به تبلیغ “جایگزینی ظروف‌ یک‌بار‌ مصرف گیاهی” به جای “ظروف یک‌بار مصرف پلاستیکی” رای داده‌اند و برخی برنامه‌های صدا و سیما کشور در خلاء آگاهی، طرح غیر اصولی این سازمان‌ها را تبلیغ کرده‌اند!

یکی از راه‌کارها برای حل چنین معضلی (معضل استفاده بی رویه از ظروف یک‌بار مصرف پلاستیکی و عدم تفکیک و بازیافت) در درجه‌ی اول آموزش و افزایش آگاهی برای اقشار مختلف جامعه است، تا مصرف کنندگان خیر و شر این ظروف را بدانند.

یعنی آن سازمانی که به شهروندان حکم می‌کند که: “باید ظروف گیاهی را جایگزین پلاستیکی کنید” و با زبان بی‌زبانی می‌گوید: چون ما می‌دانیم و شمای شهروند نمی‌دانید، پس باید هرچه که ما می‌گوییم انجام دهید. 

تضییع حقوق شهروندی

مجله گیچ gich.ir: نماینده‌های این نهاد‌ها و سازمان‌ها در صحبت‌های خود با پشتوانه رسانه ملی و بودجه‌ای که در اختیار دارند، بی‌محابا از کلمه‌ی “جایگزین کردن” استفاده کرده‌ می‌کنند،در حالی که تحمیل این امر و جایگزین کردن یعنی نادیده گرفتن حقوق شهروندان!

هنگامی که من نوعی به عنوان یک مرجع یا یک نهاد مسئول خودم را برتر و داناتر از شهروندان بدانم، دیگر حق آگاهی داشتن و تفکر، تصمیم گیری و انتخاب کردن، برای هروندان قائل نیستم و  هرآنچه را که خودم صلاح بدانم انجام می‌دهم.

چرا نباید از ظروف یک‌بار مصرف گیاهی استفاده کنیم؟

آگاهی حق شهروندان امروز

مجله گیچ gich.ir: اما اگر یک سازمان غیر دولتی (حتی یک سمن‌) بخواهد برای حل معضل استفاده بی‌رویه از ظروف یک‌بار مصرف طرحی منطقی تعریف کند، در بخشی از کار باید به اصل تغییر آگاه باشد.

سپس در یک برنامه ریزی بلند مدت به دنبال ایجاد تغییر در رفتار و عادت‌های اشتباه یا مخرب جامعه برود. فرایند تغییر  در مسئله‌ی بالا چنین است که باید به مردم اطلاعات و آگاهی صحیح در رابطه با پیشینه تولید و خطرات استفاده‌ از انواع ظروف یک‌بار مصرف به شهروندان ارائه کنیم و مسئولیت انتخاب را به عهده مردمی که آگاه شده‌اند بگذاریم.

اما اگر قرار باشد تنها اطلاعاتی که آن سازمان یا نهاد در رابطه با ظروف یک‌بار مصرف گیاهی به شهروندان می‌دهد صرفا در تجزیه پذیر بودن و سبز بودن، محیط‌زیستی بودن یا دوست‌دار طبیعت بودن، زیست تخریب پذیر بودن یا گیاهی بودن خلاصه شود، دقیقا چه دانشی یا کدام آگاهی در مورد این ظروف به مردم ارائه شده است و شهروندان چطور می توانند انتخاب کنند؟!

شاید در این مرحله لازم باشد که کنشگران محیط‌زیست از کنار این پیام‌های تبلیغاتی و فریب‌دهنده بی اعتنا عبور نکنند و برای آگاه سازی مردم تلاش کنند.

مراحل تغییر

حال اگر فرض کنیم هشتِ مردم گروی نه نیست و مسائل شکاف طبقاتی و آگاهی در جامعه وجود ندارد و مردم با آسودگی خاطر بیشتری می‌توانند به حفاظت و حمایت از محیط‌زیست و طبیعت توجه کنند؛ شهروندان پس از کسب آگاهی لازم مراحل تغییر را به صورت خودجوش شروع می‌کنند. 

فرایند تغییر در انسان چند بخش دارد که باید پله به پله جلو رفت و نمی‌شود که ناگهان روی عادت‌ها و باورها جامعه دست گذاشت و از مردم خواست آن را تغییر دهند، بلکه شما با افزایش دانایی پنجره‌های جدیدی درذهن مردم باز می‌کنید و مردم آگاه با تفکر و تعمق در موضوع حتی گاهی به نتایج خلاقانه‌تری می رسند!

 فرایند و فرمول تغییر فردی

فرایند تغییر با تعریف بالا حق محفوظ و قطعی شهروندان یک کشور با حکومت مردم سالار است؛ پس فرایند تغییر با حکم جایگزین کردن که میل به زیر پا گذاشتن حقوق شهروندان دارد، متفاوت است. 

البته شاید در پی یک حکم دولتی یا قضایی، تنبیه یا تشویق پدر و مادر یا سیستم آموزشی تغییری در افراد ایجاد شود، اما آیا این تغییر عمیق و درونی است؟ آیا این تغییر از روی تفکر است؟ آیا این تغییر مفید و مثمر ثمر است؟ آیا این تغییر مدت زیادی ادامه پیدا می‌کند یا با برچیده شدن جبر کم‌کم از بین می‌رود؟

فرایند تغییر یک امر منطقی است، یعنی اصول ثابتی که تغییرات بر اساس آن صورت می‌گیرد و آگاهی، خرد، هوش، انعطاف پذیری، پویایی و پایداری در آن نقش بسیار مهمی دارد.

پایان پیام

مشاهده بیشتر

احسان میرزائی

احسان میرزائی | ارشد مطالعات فرهنگی و رسانه | کنش‌گر مستقل محیط زیست | حامی حقوق کودکان | داوطلب امداد در سیل و زلزله | موسس مدرسه طبیعت طهران | مشاور و ایده‌پرداز کمپین‌های فرهنگی-محیط‌زیستی | اولین مروج تخصصی سبک زندگی سبز به زبان فارسی

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا