تئاتر به اندازه‌ی نان برای آدمها واجبه…
پیتر شومان
به گزارش مجله گیچ gich.ir: پس از اجرای نمایش خیابانی “یک روز عادی در زمین” با موضوع زباله که به طور مستقیم مخاطب یا همان شهروندان را با خود همراه می‌کرد، نشست هنر برای محیطزیست با موضوع نقد و بررسی این نمایش خیابانی یکشنبه ۸ دی۱۳۹۸ در تهران برگزار شد.
دومین سخنران نشست هنر برای محیط زیست رعنا کوهوند، بازیگر نمایش خیابانی یک روز عادی در زمین بود که در ادامه صحبت‌های ایشان را پیرامون پیشینه‌ی تئاتر و رابطه‌ی هنر و محیطزیست می‌خوانیم.
- راهکارهایی برای دفع آفت‌های محیط زیست
- آفتی به نام فرهنگسازی
- اسنپ و حقوق شهروندی
- گزارش جامع نظارتی طرح مردمی کیمد
- تفاوت فعال رسانه ای با کارشناس روابط عمومی و رسانه
از تفکیک پسماند در دانشگاه تا نمایش خیابانی
نشست هنر برای محیط زیست، سخنران رعنا کوهوند: خیلی خوش اومدید، خیلی خوشحالم که درجمع شما هستم… خودم رو معرفی میکنم در ابتدا، من رعنا کوهوند کارشناس ارشد تئاتر از دانشگاه تهران هستم؛ حوزه فعالیت من توی کارگردانی ، بازیگری، عروسک سازی و عروسک گردانی بوده و هست…
من حدود یازده ساله تقریبا که توی حوزه تئاتر به شکل جدی دارم فعالیت میکنم و توی حوزه آموزش از طریق تئاتر که تخصص خودم آموزش از طریق تئاتر به بچه‌های زیر هفت سال هست.
من تجربه کارهای محیط زیستیم رو از دوره‌ی دانشجویی در واقع شروع کردم، چون یه درواقع پیشینه‌ی خانوادگی دارم، چون مادر خیلی همیشه حواسشون به محیط زیستمون بود، ولی کار جدیمو از دوران دانشجویی شروع کردم، که توی گروهی به نام گروه زامیاران بودیم…
و ما حالا یکی از کارهای خوبی که کردیم و من خیلی خوشحالم بابتش و هنوز هم ادامه داره این بود که من توی کوی دانشگاه، دانشجو بودم و ما آمدیم تفکیک زباله رو تو کل کوی راه اندازی کردیم و خب خیلی اتفاق خوشایندی بود برای من… و چون من خودم اونجا بودم به عنوان دانشجو و می تونستم بالا سر بچه ها باشم و هندل بکنم خیلی برای من خوشایند بود.
یه نمایشی هم چند سال پیش آماده کردم به نام « هوای پاک » یه نمایش خیمه شب بازی بود در حوزه‌ی محیط زیست…
- ما از این باده‌ی دودین مستیم!
- توافق شهرداران برای مقابله با آلودگی هوا
- راهبندان ۴۲۰کیلومتری در تهران
- آلودگی هوای تهران از هویدا تا روحانی
- آلودگی هوا و داستان خودروهای برقی
با پلاستیک‌ها، مواد دور ریختنی “ریتم” ساختن…
نشست هنر برای محیط زیست، سخنران رعنا کوهوند: اتفاقی که اینجا افتاد… فکر میکنم صابر جان و مریم جان نمی‌دونن، الان در واقع می خوام تعریفش بکنم که صابر معلم ریتم من هستش، یه روز توی اینستاگرام داشتم می‌رفتم این ویدوئو رو که صابر منتشر کرده بود، چشم منو گرفت که یک ویدئویی بوده که در واقع با پلاستیک‌ها، مواد دور ریختنی “ریتم” ساخته بودن و خیلی برای من جذاب بود…
همون لحظه که داشتم ویدئو رو می‌دیدم گفتم چقدر دلم می‌خواست که توی گروهشون باشم، گذشت و فکر میکنم مثلا دو ماه بعد، سر کلاس، صابر به من گفت که ما میخوایم همچنین کاری بکنیم و خب برای من خیلی خوشایند بود که داره از من دعوت میکنه، به هر حال صابر معلم منه و من بدون شک قبول کردم و سه تا دلیل داشتم که خیلی خوشحال شدم برای اینکه این اتفاق داره میفته…
اولین دلیل اینه که خب نصف زندگی من موسیقیه و نصفش تئاتر، اولین دلیل این بود که من قراره توی خیابون ریتم بزنم و چه اتفاقی فوق العاده‌تر از این که ما موسیقی رو ببریم توی خیابون و بین مردم…
دومین دلیلش این بود که تئاتر خیابانی انتخاب شده برای اینکه این اتفاق بیفته و توضیح میدم که چرا، ولی تئاتر خیابانی به اندازه کافی و وافی بهش رسیدگی نشده، دیده نشده و این یه مدیوم فوق العاده است و خیلی کارها میشه با اون کرد…
و سومین دلیل طبعا محیط‌زیستی بودن کار بود و خب من یک پیشینه هم داشتم و برای من خیلی جذاب بود این اتفاق…
- قطع ده‌ها درخت در روستای گیلی
- اسرار طبیعت و حیات وحش را فاش نکنیم
- #کمپین_ایران_پاک
- ویژگی‌های کنشگر یا فعال محیط زیست
- پاکسازی پارک چیتگر
پیشینه تئاتر خیابانی
نشست هنر برای محیط زیست، سخنران رعنا کوهوند: چرا میگویم تئاتر خیابانی یک مدیوم خاص هست و چرا می گویم به آن کم اهمیت داده شده؟
می خوام یه پیشینه‌ی کوچیکی از تئاتر خیابانی بگم، ما (بشر) اولین درواقع شکل تئاتری‌مون مراسم و آیین‌هایی بوده که انسان های اولیه داشتند که حالا یک سری مراسم‌هایی اجرا می‌کردن برای اینکه با طبیعت‌شون آشتی بکنن، برای اینکه بتونن با همدیگه ارتباط برقرار بکنن و صحبت بکنن، که در واقع این اولین شکل تئاتر خیابانیه، به خاطر اینکه اونا سالنی نداشتن…
ریشه‌ای ترین شکل تئاتر، تئاتر خیابانیه که در واقع عجین شده با فرهنگ و در واقع احساسات آدمی و خب زمان میگذره و سالن حالا ساخته میشه برای تئاتر و تئاتر خیابانی یه جورایی تبدیل میشه به مکانی برای خیمه شب بازها، دلقک‌ها و کسایی که شکل در واقع کمدی رو بیشتر انتخاب می‌کنند برای تئاتر…
تا اینکه توی دهه‌ی در واقع اول – دوم قرن بیستم شکل جدیدی از تئاتر خیابانی به وجود میاد که به شکل جدی بهش اهمیت داده میشه، مخصوصا توی اروپا که وقتی از تاریخچه‌ی تئاتر خیابانی میخوایم صحبت بکنیم، به نظرم لازمه که اسم دو نفر، کسایی که واقعا تحول ایجاد کردن تو این گزار رو ببرم:
یکیش پیتر شومان هست که تئاتر نان و عروسک رو در واقع با خودش میسازه که توی کار، پیتر شومان میاد عروسک‌های غول پیکر درست میکنه و نمایشش رو اجرا میکنه و در نهایت به مردم تماشاچی نان میده، که اصلا اسم تئاترش هم، تئاتر نان و عروسکه…
که در واقع صحبتی هم که داره میکنه، میگه تئاتر به اندازه‌ی نان برای آدمها واجبه، همونطور که میدونیم چه ریشه‌ی عمیقی داره تئاتر با انسان‌ها…
و دومین آدم که حتما باید اسمش رو توی تاریخچه‌ی تئاتر خیابانی بگم آگوستو بوال (است) که آگوستو بوال تحولی ایجاد میکنه در شکل تئاتر و تئاتر خیابونی رو به جایی می‌رسونه که یکی از تئاثیرگذارترین مدیوم های ما میشه…
توی ایران هم همینطور که میدونیم خیمه شب بازی و تعزینه از نمونه‌هایین که واقعا قدیمی ترین شکل تئاتر خیابانی ما هستند.
اهمیت تئاتر خیابانی
نشست هنر برای محیط زیست، سخنران رعنا کوهوند: حالا چرا میگم تئاتر خیابانی و چرا برای من اهمیت داره؟چهار تا دلیل دارم برای اینکه اهمیت تئاتر خیابانی رو بهتون بگم…
اولین دلیل اینه که تئاتر خیابانی هیچ واسطه‌ای نداره، بازیگر مقابل تماشاگر قرار می‌گیره بدون هیچ واسطه‌ی خرید بلیطی، سالنی، دغدغه‌ای و مردمی که از هر قشری ممکنه، باشن… ممکنه قشر بورژوا باشن، ممکن قشر پایینتر باشن، ممکنه یک کودک هفت ساله باشه، ممکن یک پیرمرد هفتاد ساله باشه…
همه در کنار هم بدون واسطه و بدون اینکه تصمیم گرفته باشن برن و اتفاق خاصی براشون افتاده باشه میان مقابل قرار میگیرن و فاصله‌ی بین بازیگر و تماشاگر از هم پاشیده میشه…
همونطور که ما، در واقع خیلی اتفاق خوشایندی بود برای من که انقدر مردم با ما همراهی کردن و یه جورایی بازیگرای کار ما مردم بودن… و اگه صدای دست زدن‌ها و پا کوبیدن‌های مردم نبود، شاید این صدایی که میشنیدیم این شکل نبود، صدای سه نفر بود، ولی این صدا، صدای عظیم و جذابی بود…
دومین دلیلی که میگم تئاتر خیابانی اینه که تئاتر خیابانی باعث گفتگو میشه بین شهروند‌ها، ما میریم یه تئاتری می‌بینیم، یه تاثیری می‌گیریم، در نهایت با دوست خودم که رفتم تئاتر رو دیدم، یک گالری رو دیدم، یا هرچی، یا هر اثر هنری دیگه‌ای رو…
یه گفت‌و‌گویی بین من و دوست خودم که با هم دیگه این کار (تماشا،بازدید) رو کردیم اتفاق میفته، ولی اتفاقی که توی تئاتر خیابانی میفته اینه که شهروندا با هر فرهنگی که هستن کنار همدیگه قرار میگیرن وبا هم دیگه گفت و گو میکنن و صحبت میکنن…
و این باعث میشه که تاثیری که داره اون کار میذاره رو چند برابر میکنه، به خاطر اینکه گفتگو اتفاق میفته تو سطح شهر، توی مکان… و ما چی میخوایم بیشتر از اینکه اجتماع‌مون با همدیگه ارتباط برقرار بکنن…
سومین دلیلش اینه که تئاتر خیابونی خیلی راحت و خودمونیه و می تونه رو هر آدمی تاثیر بذاره، شاید یه نقاشی خیلی خیلی به قول خودمون لاکچری، که آدم خاصی میره جای خاصیه، یه تئاتر گرون قیمت فقط برای آدمای خاصی باشه و این تفوات، در واقع انقدر فاصله زیاده تا من اونو درک بکنم باهتش همراه بشم زمان زیادی طول میکشه…
انقدر تئاتر خیابانی خودمونیه، که قشنگ تماشاگر باور میکنه که کسی که اونجا داره اجرا میکنه از خودمونه و حرفش رو بیشتر می‌پذیره…
و چهارمین دلیلم مشارکتیه که تماشاچی میکنه از این مشارکت میخوام یه نقبی بزنم به آموزش… من حدود یازده ساله که دارم تو حوزه‌ی آموزش فعالیت میکنم؛
- کودک کار محیط زیستی
- کودکان در مدارس طبیعت سوئد
- راهکارهای مراقبت از کودکان در برابر اخبار خشونت آمیز
- آیا اظهارات کلانتری بر خلاف نظر رهبری نیست
- باغچه‌ای برای کودکان، فرصتی برای کشاورزی
تئاتر خیابانی یک راه خوب برای آموزش
نشست هنر برای محیط زیست، سخنران رعنا کوهوند: و به جرات میتونم بگم که تئاتر یکی از مهمترین و بهترین ابزارهاست، برای آموزش، به چه دلیل؟ توی آموزش میدونیم که ما میگیم که در چه صورتی ما یه چیزی رو به عنوان آموزه می پذیریم ؟
اولین موضوع اینه که وقتی داریم اون رو می‌شنویم حال خوبی داشته باشیم، تا بتونیم دریافت داشته باشیم؛ مثل وقتی میمونه که معلم‌مون رو دوست داشته باشم یا توی فضای سالم کلاسی قرار بگیریم…
دومیش اینه که بایدحواس ما همونطور که دکتر شمسی هم توضیح دادن، حواس پنج‌گانه‌ی ما باید تحریک بشه تا ما بتونیم یه چیزی رو به عنوان آموزه قبول بکنیم و واقعا تئاتر این کار رو میکنه…
و با مشارکت قرار دادن آدمها و اینکه هم از لحاظ بصری داره اون‌ها رو در واقع تحریک میکنه، هم از لحاظ شنوایی، هم اون‌ها خودشون وارد میشن و مشارکت میکنن خیلی تاثیر فوق العاده‌ای میذاره.
و در نهایت میخوام بگم که تئاتر خیابانی شکل خیلی فوق العاده‌ست… که مدیوم خیلی فوق العاده‌ست… برای اینکه ما بتونیم تاثیر بذاریم؛ حتی کوچیک حتی در حد یه نفر به فکر فرو بره، یا یه نفر یه گفتگویی بکنه که اتفاق خوشایندی باشه، به نظر من خیلی اتفاق بزرگیه و امیدوارم که توجه ما به تئاتر خیابانی بیشتر بشه…
چون که میدونیم که تئاتر خیابانی شکلیه که به هر حال یه سالن نیست که بخواد هزینه‌ای بابتش دریافت بکنیم، گیشه‌ی بلیط فروشی باشه، امیدوارم که تئاتر خیابانی توی الویت بیشتری قرار بگیره…
ممنون که گوش دادید…
