طبیعت و طبیعت گردی

۰ زمان تقریبی مطالعه 5 دقیقه

طبیعت و طبیعت‌گردی ۰۶ - مصطفی امامی - مجله گیچ

مجله گیچ gich.ir مصطفی امامی: طبیعت‌گردی فرصتی برای تفریح، خوش گذراندن و پیوند دوباره‌ی انسان با طبیعت است. شاید به همین دلیل طبیعت‌گردی طی سال‌های گذشته رونق بسیاری داشته است. اما آیا مباحث حفظ و نگهداری از طبیعت هم آنطور که باید ترویج و منتشر شده؟ متاسفانه به نظر می‌آید رشد طبیعت‌گردی غیر مسئولانه و ناآگاهانه یکی از عوامل افزایش تخریب طبیعت است.

طبیعت و طبیعت‌گردی ۰۲ - مصطفی امامی - مجله گیچ — **طبیعت و طبیعت‌گردی ۰۲ – مصطفی امامی – مجله گیچ**

طبیعت‌گردی با چه هدف و نیتی؟

فاصله‌ی تهران تا اولین جنگل‌های شمال کشور دست کم ۳ ساعت است. جنگل‌هایی با قدمت ۲۵ تا ۵۰ میلیون سال (دوره پالئوژن) که از آن به عنوان موزه‌ی طبیعی یاد می‌شود.

اما برخی جنگل را در ابعاد منقل جوجه می‌بینند و برخی جنگل را مامن آرامش می‌دانند. یعنی تفاوت مسافران شمال در نیت و هدف، برنامه و میزان آگاهی نسبت به کدهای اخلاقی و رفتاری گردشگری و طبیعت‌گردی است.

هر هفته برخی با کوله‌پشتی و تجهیزات طبیعت‌گردی و عده‌ای هم با سبدهای پر از جوجه‌‌ و چیپس و پفک و نوشابه و اسپیکر و… به طبیعت می‌روند. ماجرا از بدو ورود افراد به طبیعت و استقرار در آن شروع می‌شود.

طبیعت و طبیعت‌گردی ۰۳ - مصطفی امامی - مجله گیچ — طبیعت و طبیعت‌گردی ۰۳ – مصطفی امامی – مجله گیچ

طبیعت و طبیعت‌گردی ۰۴ - مصطفی امامی - مجله گیچ — طبیعت و طبیعت‌گردی ۰۳ – مصطفی امامی – مجله گیچ

طبیعت‌گردی مسئولانه

حفظ پایداری و امنیت، سلامت و آرامش طبیعت در گروی میزان آگاهی و تعهد و مسئولیت پذیری ما است. چگونگی رعایت اصول طبیعت‌گردی و جنس تفریح و خوش‌گذرانی افراد متعهد به اکوتوریسم در طبیعت با دیگران متفاوت است. پیروان اکوتوریسم می‌دانند که برای پیوند دوباره‌ی انسان با طبیعت نیازی به سیخ و زغال گداخته نیست.

بنابراین با توجه به اهمیت حفاظت از طبیعت در برابر رفتار غیر مسئولانه و ناآگاهی، سطحی‌نگری و ساده‌انگاری باید کاری کرد. در ادامه از تجربه‌ی شخصی خودم برای حفاظت از طبیعت برای شما می‌نویسم.

اصول طبیعت‌گردی

الف) طبیعت زنده و حساس و دارای شعور است.

چه ما باور داشته باشیم یا نه طبیعت زنده و حساس و دارای شعور است. طبیعت محبت یا ظلم ما را درک می‌کند. توجه یا بی اعتنایی ما را می‌فهمد و وای از آن روزی که خودش را از ما دریغ کند.

به عبارت دیگر با طبیعت همانطور که درخور و در شان خودمان است رفتار کنیم. همانطور که از میهمان خود انتظار داریم:

فیلتر سیگار خود را کف خانه نریزد.

روی فرش آتش روشن نکند

پایه‌های مبل و صندلی را برای آتش نشکند.

از لوستر آویزان نشود یا بین لوستر‌ها تاب نبندد.

ب) طبیعت پر از انواع آلودگی شده.

طبیعت پر شده از آلودگی دیداری و شنیداری و محیطی و آب و هوا و… که بسیار اسفناک است. شاید تعهد اخلاقی و مسئولیت‌پذیری در قبال رفتار خودمان و حتی دیگران بخشی از راهکار حل این بحران باشد.

واقعا خودمان را نسبت به حفاظت از طبیعت در برابر هر نوع از آلودگی متعهد و مسئول بدانیم.
با زبان خوش، منطقی و دوستانه آگاهی لازم نسبت به اهمیت حفاظت از طبیعت را به دوستان و همراهان‌مان بگوییم.
همواره و از هر فرصتی برای ترویج فرهنگ حفاظت از طبیعت بهره درست ببریم.
آگاهی خودمان را به عنوان راهنمای طبیعت‌گردی یا طبیعت‌گرد نسبت به اهمیت محیط‌‌زیستی عناصر طبیعت بالا ببریم.

طبیعت‌گردی و راهکارهایی برای حفاظت از طبیعت

ابتدا باید برای عدم یا کاهش و بازگرداندن پسماند برنامه‌ریزی دقیق داشته باشیم.

۱. عدم یا کاهش تولید پسماند در طبیعت

یعنی به جای لوازم و تجهیزات یک‌بار مصرف نوع و جنس پایدار آن را تهیه کنیم.
قمقمه یا فلاسک فلزی برای آب سرد و گرم.
بشقاب و قابلمه و قاشق و چنگال و چاقوی فلزی.
مخزن آب مناسب طبیعت‌گردی به جای بطری آب معدنی.

کاهش تولید زباله در آفرود

۲. بازگرداندن پسماند از طبیعت

یعنی تلاش کنیم غیر از ردپای متعارف چیز دیگری از از ما در طبیعت باقی نماند.
هنگام بستن کوله‌پشتی باید برای تمام پسماند احتمالی که در طبیعت تولید می‌کنیم برنامه داشته باشیم. با توجه به نوع و حجم پسماند کیسه‌ی زباله‌ی مناسب همراه داشته باشیم و حداقل آشغال خودمان را بازگردانیم.
اگر قصد پاکسازی طبیعت از زباله را داریم حتما دستکش کار همراه داشته باشیم. پاکسازی طبیعت بسیار لذت‌بخش است.
اگر اهل تفکیک پسماند هستیم که می‌دانیم با آنچه جمع‌آوری شده چه کنیم. اگر نه سعی کنیم به مرور وارد فرایند کاهش پسماند در زندگی شویم. اما تا آن موقع پسماندی که از طبیعت خارج شده را به مخزن زباله‌‌ی شهر منتقل کنیم.

کاهش و به حداقل رساندن زباله در زندگی

۳. پوست میوه و تخمه و… را در طبیعت رها نکنیم.

پسماند تر را در ظرف یا کیسه پلاستیکی مجزا تا خارج از طبیعت حمل کنیم. اگر نگران بو گرفتن و… هستیم آن را در عمق مناسبی از خاک دفن کنیم. در کل مطمئن باشیم که حیوانات هیچ نیاز غذایی به پسماند تر ما ندارند.
پسماند تر رها شده در طبیعت یکی از آلودگی‌های دیداری رایج است. این عادت را ترک کنیم.

راهکارهایی برای کاهش زباله و پسماند در طبیعت‌گردی

۴. آلودگی صوتی، فریادهای بی مورد و صدای بلند اسپیکر‌ها

طبیعت پناهگاه امن و آرام حیوانات و پرندگان و خزندگان و حشرات و گیاهان و درختان است. طبیعت موسیقی خاص خودش را دارد و هر نوع صدایی جدیدی باعث رنجش آن می‌شود. موسیقی طبیعت همان حلقه‌ی گم‌شده در زندگی شهری و صنعتی ما است که شدیدا نیازمندش هستیم.

شاید فصل جفت‌یابی یا زایش یا رشد جوجه‌های دارکوب و توله‌های خرس باشد.
صداهای آزار‌ دهنده‌ی باندها و موتور خودروها و حتی فریاد‌های غیر ضروری ما باعث برهم خوردن آرامش در طبیعت می‌شود.
اما اگر نیاز مبرمی به گوش دادن موسیقی در طبیعت داریم با خودمان هدست ببریم. یا صدای اسپیکر را در حد ملایم نگه داریم.

عوارض ورود خودرو به طبیعت

۵. طبیعت جای پارتی گرفتن نیست!

فرض کنیم شب شده و در کمال آرامش و آسایش و امنیت در خانه خوابیده‌ایم. ناگهان گروهی با انواع لوازم و تجهیزات مانند: رقص نور و دی جی، منور و موشک، فشفشه و باندهای بزرگ می‌ریزند وسط خانه!

البته که شادی خوب است. اما این بلایی است که با شادی ناهنجار خودمان سر طبیعت می‌آوریم. در مثال بالا ما حداقل حق اعتراض و بالاخره تماس با پلیس را داریم. اما طبیعت هیچ حق اعتراضی ندارد و این منصفانه نیست.

راهکاری برای حل مسئله و معضل تورهای شادشاد

۶. در مورد جوامع محلی و فرهنگ مناطق مقصد سفر تحقیق کنیم.

بهتره که نوع سفر ما از صفر و یک به سفر آهسته و مشاهده‌گر و تجربه‌گرا تبدیل شود. طوری که پیش از سفر به هر مقصدی در مورد آداب و رسوم، باورها و اعتقادات، رفتارها و تفکرات آن‌ها تحقیق کنیم.

هرچه آگاهی ما نسبت به جامعه محلی و میزبانان بیشتر باشد بهتر می‌توانیم وارد تعامل شویم. فراموش نکنیم که ما به گمان خودمان برای نجات جامعه محلی از بدویت، اعتقادات پوچ، باورهای غلط و.. نمی‌رویم.

ما بدون قضاوت و داوری و تلاش برای تغییر افراد به مقصد خود می‌رویم. این امر به افزایش تجربه و گسترش دید ما نسبت به جهان هستی کمک می‌کند. بنابراین حتی نوع پوشش ما هم می‌تواند بر جامعه محلی تاثیرگذار باشد و باید در این خصوص هم مراعات کنیم.