اخباراخبار حیات وحش

آیا خرس ایتالیایی قربانی تفکر قرون وسطایی می‌شود؟

مرد جوانی (سحرگاه شانزده فروردین) در دره‌ی آفتاب (ترنتینو، ایتالیا) کشته شد. مردم محلی و مراجع قانونی به دنبال ردی از قاتل آندره‌آ پاپی، راهی جنگل‌های مرتفع آن ناحیه شدند. آن‌ها سه روز بعد اعلام کردند که قاتل یک خرس به نام جی‌جی‌۴ (JJ4) است. بعد از آن بود که کشمکش‌ها بین حامیان حقوق حیوانات و طرفداران مجازات حیوانات بالا گرفت. از قرن سیزدهم در اروپا حیوانات در دادگاه به جرم قتل، سرقت، شورش و یا گناهان دیگر به اعدام، سوزاندن و تبعید محکوم می‌شده‌اند.

هادی کی‌کاووسی | ایندی‌پندت فارسی | چهارشنبه ۱۷ خرداد ۱۴۰۲ | ۲۲:۱۵

مجله گیچ را در فضای مجازی دنبال کنید:

آیا خرس ایتالیایی قربانی تفکر قرون وسطایی می‌شود؟

مجله گیچ gich.ir به نقل از ایندی‌پندت: مجرم! خرس جی‌جی‌۴ از خانواده خرس‌های مهاجر اسلوونی است. این خرس در محاصره‌ی خشم مردم مسلح به چوب و در میان سگ‌های پلیس به قفسی در مرکز بازیابی حیات وحش در آلپ منتقل شد.

انتقال خرس‌ها از اسلوونی به ایتالیا به پروژه احیای پوشش گیاهی‌ــ‌‌حیوانی آلپ باز می‌گردد. طرحی که در سال ۱۹۹۹ آغاز شد و جی‌جی‌۴ چهارمین دختر این خانواده بود. این خرس در آن سحرگاه همراه دو توله‌اش با آندره‌آ پاپی روبرو شد.

مشخص نیست هنگام رویارویی خرس‌ها با مرد جوان چه رخ داده. با این حال کشف یک چوب خونین نشانه‌ای از درگیری او با خرس است.



تلاش حامیان حقوق حیوانات برای جلوگیری از اعدام خرس مادر

گروه‌های حامی حیوانات معتقدند خرس مادر تحت فشار روانی به این جوان حمله کرده. به احتمال زیاد هدفش دفاع از توله‌هایش بوده است. اما دفاع آن‌ها نه‌تنها خرس مادر را از زندان نجات نداد که در نهایت، حکم اعدامش هم صادر شد.

چند ساعت پس از اعلام حکم اعتراض‌های گسترده‌ای در رسانه‌های اجتماعی شکل گرفت. گروه‌های حامی حیوانات با تظاهرات در روستای محل زندگی جوان جان‌باخته خواستار آزادی خرس شدند. اما بین حامیان حیوانات و افراد محلی که خواستار اعدام خرس‌های وارداتی بودند، درگیری رخ داد. در نهایت، دادگاهی در شمال ایتالیا اعدام خرس را تا روز ۲۷ ژوئن به حالت تعلیق درآورد. حکمی که البته به معنای رهایی خرس نیست.

حامیان حیوانات و وزارت محیط‌ زیست ایتالیا باید طرحی جایگزین ارائه دهند. در صورت نبود برنامه‌ای مشخص، خرس مزبور اعدام خواهد شد. محتمل‌ترین فرضیه‌ انتقال به پناهگاهی در آلمان، رومانی یا آسیا است. این کار نیازمند تامین منابع مالی بوده و پرداخت هزینه انتقال خرس هم به عهده مخالفان مجازات خرس است.

کشتار مشکوک دو خرس در ترنتینو

جسد دومین خرس در ترنتینو ۱۵ خرداد پیدا شد. خشم و ظن فعالان حقوق حیوانات از مجازات مخفیانه خرس‌ها بالا گرفت. پس از مرگ جوان دونده، این دومین خرس در این ناحیه است که به‌شکلی مشکوک کشته می‌شود. برخی معتقدند دستور کشتار صادر شده تا در خفا از تعداد آن‌ها کم شود.

موریتزیو فوگاتی، رئیس منطقه ترنتینو، پیش‌تر اعلام کرده بود که تعداد خرس‌ها در منطقه زیاد است. به عبارتی ۵۰ خرس از جمعیت ۱۰۰ تایی خرس‌ها باید کم شود. البته فوگاتی چگونگی کم کردن خرس‌ها را اعلام نکرد. فعالان حقوق حیوانات اکنون درخواست کرده‌اند که خرس تازه کشته‌شده برای تشخیص چگونگی مرگ و کالبدشکافی به آزمایشگاه فرستاده شود.

پروژه لایف اورسوز و افزایش گونه‌های جانوری آلپ

همه خرس‌های کشته‌شده بخشی از پروژه لایف اورسوز (Life Ursus) هستند. پروژه‌ای که اتحادیه اروپا آن را تامین مالی می‌کند. هدف پروژه افزایش گونه‌های جانوری در آلپ است. با این حال مقام‌های دولتی معتقدند خرس‌ها رفتار خشنی دارند و به برادران و خواهران جی‌جی اشاره می‌کنند که پیش‌تر دردسر ساز بوده‌اند.

نام‌گذاری خانواده‌ی خرس‌‌ها در پروژه لایف اورسوز

«جی‌جی» در نام توله خرس‌ها برگرفته از دو نام‌ جوزه (Joze) و جورکا (Jurka)، پدر و مادر این خرس‌ها است. جی‌جی۱ اولین پسر خانواده که در ایتالیا زاده شد و نخستین قربانی خانواده بود. او را به آلمان فرستادند و در جنگل‌های باواریا رها کردند. به این ترتیب آلمان پس از ۱۷۰ سال صاحب خرس قهوه‌ای شد.

سرنوشت توله خرس جی‌جی۱

اما جدایی از خانواده برای آن توله خرس دشوار بود و یافتن غذا به‌ زودی برایش معضلی شد. پس به سراغ کندوی عسل دهقانان و در مواردی مرغ و خروس‌ها رفت. همین باعث شد خرس جی‌جی۱ یاغی تشخیص داده شود و مسئولان تصمیم به تیرباران او بگیرند.

جی‌جی۱ در ۲۶ ژوئن ۲۰۰۶، در حالی که فقط دو سال داشت، کشته شد. جسدش را در موزه انسان و طبیعت (Mensch und Natur) مونیخ از کاه پر کردند. پیکر تاکسیدرمی‌ شده‌اش در مکعبی شیشه‌ای و در حال دزدی از کندوی عسل به نمایش گذاشته شد.

سرنوشت توله خرس جی‌جی۳

جی‌جی۳، سومین برادر بود که سرنوشت بهتری نداشت. او را به سوییس بردند. توله خرس در آنجا از گرسنگی دستبردهایی زد. بنابراین رفتارهای او را خشن تشخیص دادند و با شلیک‌ گلوله کشته شد.

سرنوشت توله خرس جی‌جی۴

جی‌جی۴ تازه‌ترین مورد تحت‌نظر بود. او اوایل سال ۲۰۲۳ بابت حمله به یک پدر و پسر مقصر شناخته شد. او را مستحق سرنوشتی مشابه برادران و خواهرانش دانستند. فعالان حقوق حیوانات می‌گویند آن پدر و پسر شکارچی بودند و خرس فقط از توله‌هایش دفاع کرده است.

آن‌ها بر این نکته تاکید می‌کنند که خرس‌های اسلوونیایی خجالتی‌اند. به قلمرویی عادت کرده‌اند که انسانی در آن نیست. خرس‌ها به مواجهه با انسان‌ها عادت ندارند اما همین خجالتی بودن در قلمرو جدید برای آن‌ها دردسرساز شده است. بسیاری می‌گویند این خرس در واقع پیش‌تر از این‌ها مرده بود و مسئولان برای نابودی او به دنبال بهانه‌ای بودند. حکمی که بسیار شبیه به احکام صادرشده در دادگاه‌های قرون ‌وسطی است: «چشم در برابر چشم»

تفهیم اتهام به حیوانات در دادگاه و صدور حکم اعدام

مجازات حیواناتی که به انسان آسیب می‌رسانند از قرن سیزدهم در اروپا آغاز شد. اولین دادگاه حیوانات در سال ۱۲۶۶ در شهر فونتنه اورز در فرانسه برگزار شد و یک خوک را به اعدام محکوم کردند.

چنین محاکمه‌هایی تا قرن هجدهم بخشی از نظام حقوقی اروپا باقی ماندند. حیوانات و حشرات همواره با اتهام‌ جنایی روبرو بودند. آن‌ها باید در دادگاه‌های کلیسا و در دادگاه‌های سکولار حاضر می‌شدند تا جرائم ادعا‌ شده به آن‌ها تفهیم شود.

نظریه ماشینی بودن حیوانات!

در دوران پس از انقلاب صنعتی، گفته شد که حیوانات اختیار اخلاقی ندارند. نمی‌توان آن‌ها را برای کاری که کرده‌اند، مقصر دانست اما قدمای فلسفه از جمله دکارت و کانت بر آتش محاکمه دمیدند. دکارت حیوانات را بی‌عقل و آن‌ها را ماشین می‌دانست.

نظریه ماشینی بودن حیوانات: درک و شعور حیوان و رنج او را ندیده می‌گیرد به تداوم تهاجم علیه حیوانات در عصر روشنگری منجر شد.

نظریه ماشینی بودن حیوانات به کانت هم رسید. او اعلام کرد که انسان در قبال حیوانات هیچ تکلیفی ندارد. بلکه ما فقط در قبال انسان‌های دیگر مکلف‌ایم.



کیفیت دادگاه حیوانات

اولین بارقه‌های توجه به حقوق حیوانات در کتاب «پیگرد کیفری و مجازات اعدام حیوانات» دیده می‌شود. این کتاب اثر ادوارد ایوانز، محقق و زبان‌شناس آمریکایی، است که در سال ۱۹۰۶ منتشر شد. این کتاب تا حد زیادی کیفیت این دادگاه‌ها را روشن می‌کند و از تعقیب‌ها و تکفیرها در ۱۰ قرن گذشته فهرست کاملی دارد. 

حیواناتی که در قتل، سرقت، یا گناه دیگری مجرم شناخته می‌شدند دستگیر و به اعدام یا سوزاندن یا تبعید محکوم می‌شدند. خوک‌ها در صدر این مجازات‌ها بودند. آن‌ها نه‌تنها عامل مستقیم جنایت شناخته می‌شدند، بلکه «همدستان» آن‌ها نیز تحت تعقیب قرار می‌گرفتند.

دادگاه محاکمه خوک و خروس مجله گیچ
دادگاه محاکمه خوک و خروس مجله گیچ

اعدام خوک‌ها و عفو بز و خروس و گوسفند

قتل یک کودک در پی شورش دو گله از حیوانات در روستای سن مارسل لو ژوسی ۱۳۷۹ یکی از این موارد است. همه خوک‌ها به اعدام محکوم شدند اما به لطف درخواست دوک بورگوندی، بز و خروس و گوسفندی که به همدستی متهم بودند، عفو شدند.

محاکمه‌ی خروسی که تخم گذاشت!

در سال ۱۴۷۴، یک خروس به دلیل «جنایت فجیع و غیرطبیعی تخم‌گذاری» در شهر بازل سوییس محاکمه شد. مردم شهر نگران شده بودند که شیطان خروس را باردار کرده باشد. آن‌ها گفتند: «پس او حتما کاکاتریس است». موجودی افسانه‌ای که سر خروس و بدن اژدها دارد و روی دو پا راه می‌رود.

تفکر شیطانی بودن حیوانات و حشرات

تفکر شیطانی بودن حیوانات و حشرات از کلیسای قرون وسطی آغاز شد و تا اوایل قرن نوزدهم ادامه یافت. رساله‌ای بیزانسی از قرن دهم ذکر می‌کند که در دوره طاعون انواع حشرات یا جانوران× موذی به تحریک شیطان به مزارع حمله کرده‌اند. حشرات و به‌ طور کلی همه جانوران و پرندگان و خزندگان شیاطین در لباس مبدل بودند و ابزار شیطان باید نابود می‌شد.

× موش‌ها و ملخ‌ها، حلزون‌ها و سوسک‌های سر خرطومی، مگس‌ها و زنبور عسل‌ها و…

اولین ایتالیایی که از حیوانات دفاع کرد

هرچند ایتالیایی‌ها این روزها درگیر اخبار مربوط به خرس‌ هستند. اما بیش از ۱۳۰ سال قبل اولین رساله حقوق حیوانات را داشتند. کارلو دادوزیو، وکیل جوان ناپلی، با رساله خود یک ‌تنه در برابر قوانین ضد حیوانی کلیسا ایستاد. او پیشرو جنبش حقوق حیوانات شد.

از آغاز قرن دوازدهم تا اواسط قرن هجدهم، ۱۴۴ مورد تعقیب قضایی حیوانات گزارش شد. مواردی که به اعدام یا تکفیر حیوانات منجر شد و او می‌پرسید: اگر حتی حیوانی جنایت کرده باشد، آیا این جنایت مجازات دارد؟

متهمان کرم‌، مگس‌، ملخ‌، زالو، حلزون‌، سوسک‌، موش‌، لاک‌پشت‌، خوک‌، گاو، خروس‌، الاغ‌، قاطر، مادیان‌ و بزها بودند. دادوزیو  با بررسی گزارش‌های خبری، اسناد تاریخی و شایعات رایج سعی می‌کرد شهادت حیواناتی را که برای پاسخگویی به اعمال ناشایستشان به دادگاه فراخوانده شدند، روایت کند. در نتیجه، فهرستی غنی از داستان‌هایی باورنکردنی و طعنه‌آمیز در مورد اراده آزاد، غریزه، طبیعی بودن شر و البته حقوق حیوانات شکل گرفت.

سرپیچی جانوران و اجرای خودسرانه احکام

از جمله محاکماتی که او در کتابش ذکر کرده، دادگاه موش‌ها است. موش‌هایی که گندم خورده بودند و البته در دادگاه حاضر نشدند. احضار حیوانات و حشرات به دادگاه مسئله‌ای پیچیده بود. از این رو، بسیاری خودسرانه برای اجرای حکم اقدام می‌کردند.

کشتار مارماهی‌ها در سال ۱۴۵۱ در لوزان سوییس هم از جمله این موارد است. مارماهی‌ها در دریاچه لوزان زیاد شدند. افزایش جمعیت مارماهی‌ها قایق‌سواری و حمام آفتاب اسقف محل را مختل کرد. وی با این استدلال که آن‌ها حیات ماهی قزل‌آلا، غذای موردعلاقه پس از روزه‌داری، را تهدید می‌کند، تصمیم به کشتار آن‌ها گرفت.

کشتن پرندگانی که در صحن کلیسا رفت‌وآمد داشتند نیز از دیگر موارد رایج اجرای خودسرانه احکام بود. پرستوها و گنجشک‌ها و دیگر پرندگانی را که با صدای خود عبادت مومنان را برهم می‌زدند. محراب را با فضولات خود آلوده می‌کردند. لابد همدست شیطان بودند و کشته می‌شدند.

چشم در برابر چشم ریشه‌ی مجازات حیوانات

قانون چشم در برابر چشم ریشه‌ی مجازات حیوانات بود. از جمله مواردی که دادوزیو آن را به این قانون منتسب می‌کند، اعدام حیوانات در لباس انسان‌ها است:

  • خروسی که در فرانسه لباس مردانه به او پوشاندند و در میدان عمومی اعدامش کردند
  • گرگ آنسباخ که در سال ۱۶۸۵ به جرم حمله به روستا، با کلاه گیس و آرایش زنانه به دار کشیده شد.

دادگاه میمون هارتل‌پول و گربه‌ای در لباس‌ کاتولیک

محاکمه و اعدام گربه‌ای در لباس کاتولیک و دادگاه خر
محاکمه و اعدام گربه‌ای در لباس کاتولیک و دادگاه خر

حیوانات قربانی انتقام‌گیری نظامی و مذهبی حاکمان زمان هم می‌شدند. میمون هارتل‌پول، تنها بازمانده کشتی غرق‌شده ناپلئون، که به این بندر در انگلستان رسید. میمون را که لباس ارتش فرانسه به تن داشت، دستگیر کردند و به دادگاه بردند. 

از آنجا که حیوان قادر به پاسخگویی به سوال‌ها نبود و چون مردم قبلا نه میمون دیده بودند و نه فرانسوی، به این نتیجه رسیدند که او باید جاسوس فرانسه باشد. پس حیوان به اعدام محکوم و در ساحل به دار آویخته شد.

در آوریل سال ۱۵۵۴، نیز گربه‌ای را با جامه کاتولیک در لندن به دار کشیدند. این گربه قربانی اصلاحات پروتستان‌هایی شد که از کلیسای رم فاصله گرفته بودند.

دادوزیو امیدوار بود به مسئله محاکمه حیوانات و جدا بودن آن‌ها از سیستم حقوقی و مجازات نوری بیفکند. بلکه حیوانات بتوانند به دنیای آزاد و طبیعی خود بازگردند.

پایان پیام

منبع
ایندی‌پندت فارسی
مشاهده بیشتر

احسان میرزائی

احسان میرزایی - کنش‌گر مستقل محیط زیست - حامی حقوق کودکان - داوطلب امداد در سیل و زلزله - کارشناس ارشد مطالعات فرهنگی و رسانه - کارشناس ارشد روابط‌عمومی - موسس مدرسه طبیعت طهران - مشاور فرهنگی محیط‌ زیستی - ایده‌پرداز کمپین‌های فرهنگی-محیط‌زیستی: کمپین سبزی نوروز، کمپین ایران پاک و... - اولین مروج تخصصی سبک زندگی سبز به زبان فارسی - #احسان_میرزائی

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا