مجله گیچ gich.ir احسان میرزائی: در اسراف نان و مصرف نان رکورد دار جهان هستیم. حدود ۹.۳ میلیون تن نان سالانه در کشور مصرف و حدود ۱۰ درصد دور ریخته می شود. (yjc.ir-آبان۱۳۹۴)
دلایل مختلفی برای دور ریختن نان وجود دارد. برخی رفتار و عادت‌های اشتباه در زندگی است. برخی به کیفیت آرد و شیوه تهیه خمیر و پخت نان بر می گردد.
خرده فرهنگ‌ها و سبک زندگی اقوام در چگونگی پخت نان تاثیرگذار بوده. امروزه انواع مختلف نان در خانه و نانوایی به روش ها و با ابزارهای مختلف پخت می‌شود. مانند: نان بربری، سنگک، لواش، تافتون و انواع نان های فانتزی.
- پیشنهاد ویژه:
- آموزش پخت نان بربری خانگی
- آموزش پخت نان تافتون خانگی
- راهکارهای جلوگیری از اسراف نان
- اهمیت تخمیر و عمل آوردن خمیر
- انواع آرد و ویژگی آرد کامل
چند دلیل برای اسراف نان
مجله گیچ gich.ir: حالا جمعیت ایران زیاد و منابع کم شده است. ما روزانه مقادیری نان مصرف می‌کنیم و طبق آمارها مصرف سالانه نان در ایران حدود ۹.۳ میلیون تن است.
خشک سالی دست از سر این سرزمین بر نمی‌دارد. در پی استفاده بیش از حد کود و سموم شیمیایی بی کیفیت، حاصل‌خیزی زمین های کشاورزی کم شده است.
واردات گندم در حالی که از مراحل کشت آن اطلاع دقیقی نداریم، هر سال بیشتر می‌شود. این نوعی وابستگی به غیر، برای تامین یک محصول استراتژیک است.
مصرف گرایی و نگاه کالا محوری به انواع خوراک و حتی نان یکی دیگر از عوامل اسراف است. البته پر خوری نیز یکی از دلایل اسراف نان به حساب می‌آید.
راهکارهای پیشگیری از اسراف نان
مجله گیچ gich.ir: پس نباید دست روی دست گذاشت؛ باید برای تحقق اهداف سبک زندگی سبز تلاش کرد. در ادامه راهکارهای پیشگیری از اسراف نان به تفکیک مطرح کردیم و توضیح دادیم.
- پیشنهاد ویژه:
- کاهش و به حداقل رساندن زباله در زندگی
- ۳۵ راهکار کاهش اسراف و دورریز غذا
- راهکار کاهش مصرف کیسه پلاستیکی
- ردپای اکولوژیک ظروف یکبار مصرف گیاهی
گام نخست، جلوگیری از اسراف نان با تغییر تفکر!
نباید به این رویه عادت کنیم که نان یک “کالای” تولید شده در نانوایی است. باید بتوانیم از لایه های سطحی نگری به آگاهی عمیق برسیم. تفکر مصرف گرایانه را به تفکر سبز تغییر دهیم.
به فرآیند ها و زنجیره‌های تولید محصول فکر کنیم. افزایش توجه و آگاهی هر کدام یکی از مراحل تغییر فردی هستند.
گام دوم، جلوگیری از اسراف نان در فرآیند کشت گندم؛
مراحل کاشت، داشت و برداشت گندم هم ردپای اکولوژیک دارد. یعنی برای تبدیل دانه به خوشه مقادیری از آب، خاک، هوا و انرژی مصرف می شود.
برای تولید یک کیلو گندم، به طور میانگین ۱۱۰۰ لیتر آب مصرف شده است. برای آشنایی بیشتر با ردپای آب در محصولات کشاورزی کلیک کنید.
تولید محصول مرغوب، مقابله طبیعی با آفت، خرمن کوب، انبار داری و حمل و نقل ایمن و سلامت اهمیت دارد.
گام سوم، جلوگیری از اسراف نان در فرآیند تولید آرد؛
گمان عامه این است که گندم به آسیاب رفته و آرد می‌شود، اما این فرآیند چندان هم ساده نیست. مخصوصا که بحث خرمن کوبی، حمل و انبار داری محصول در کیفت گندم تاثیر بسیاری دارد.
اما اینکه در آسیاب چه اتفاقی برای گندم می افتد و چند نوع آرد داریم را در این پست بخوانید.
گام چهارم، جلوگیری از اسراف نان در نانوایی؛
همانقدر که کیفیت آرد در میزان کاهش دور ریز نان تاثیر دارد، فرآیند پخت نان هم مهم است. آرد کامل بهترین نوع آرد برای تهیه نان کامل و سلامت است.
مراحل تخمیر و استراحت خمیر در کیفیت و سلامت نان تاثیر بسیاری دارد. همینطور چگونگی پخت نان، میزان حرارت و جنس تنور نیز تاثیرگذار است.
گام پنجم، جلوگیری از اسراف نان در خانه؛
آنچه در مراحل قبل مطرح شد بیشتر صنفی است. اما ما باید به عنوان یک شهروند آگاه متولیان نان را مجاب کنیم تا به سمت تحقق نان کامل و سلامت بروند.
اما این بخش از راهکار به حوزه سبک زندگی تمام شهروندان مربوط است.
۱. حداقل یک بار نان خانگی بپزیم؛
تجربه پخت نان در خانه ما را به درک متفاوتی از فرآیند پخت نان می‌رساند.
۲. نان بی کیفیت نخریم؛
شاید نخریدن نان بی کیفیت بهترین نوع مطالبه برای بهبود عملکرد یک نانوایی است.
۳. ارزش و اهمیت نان و گندم را برای کودکان بگوییم؛
داستان های مرتبط با کشاورزی را برای کودکان بخوانیم. نان چیزی است که اگر بتوانیم ارزش و جایگاه آن را در جامعه احیا کنیم، اتفاق خوبی افتاده.
۴. به اندازه نان بخریم؛
حالا خرید به انداز از عوامل مختلفی تاثیر میگیره. شاید فردی بتواند روزانه نان بخرد و قاعدتا به اندازه مصرف روز نان میگیرد. شاید فرصت فرد دیگری برای خرید روزانه کم باشد، بیشتر بخرد، که باید اصول نگهداری را رعایت کند.
۵. هنگام خرید حرارت نان را کم کنیم؛
بگذاریم نان هوا بخورد و دمای نان کمتر شود.
“پارچه نخی به جای کیسه پلاستیکی“
۶. خرید نان در بقچه پارچه ای به جای کیسه پلاستیکی؛
بهتره بقچه از الیاف طبیعی باشه. نان داغ است و روزنه‌های بقچه به تبادل گرما و بخار نان کمک می‌کند.
۷. نگهداری در پارچه های الیاف طبیعی؛
حتی برخی توصیه می‌کنند این بقچه نان را در یک کیسه پلاستیکی بگذاریم تا ماندگاری بیشتر شود.
۸. بسته بندی و نگهداری نان در خانه؛
با توجه به کیفیت نان، شرایط نکهداری متفاوت است. گاهی یک نان می خریم و نیم ساعت بعد قابل خوردن نیست!
قبلا در هر آشپزخانه یک “جا نونی” بود و کیفیت نان در آن برای مدتی حفظ میشد. اما امروز برخی نان لواش را در کیسه پلاستیکی قرار داده و در یخچا می گذارند. برخی سنگک، تافتون، لواش و بربی را برش داده و فریز می کنند.
شاید بهترین روش برای نگهداری نان بر اساس تجربه فردی باشد. مخصوصا آب و هوا هم در حفظ کیفیت نان تاثیر دارد.
۹. پیش از بیات شدن، خشک کنیم؛
شاید فرصت و زمان کافی برای بسته بندی نداریم. شاید نان تازه خریدیم و دیگر میلی به نان یخچالی نداریم. بهتر است که نان پیش از بیات شدن، در شرایط مناسب خشک و سپس خرد کنیم. این نان برای آبگوشت و… خوب است.
تهیه پودر سوخاری و تهیه لقمه های فوری (مخلوط نان، پنر و گرودو)
۱۰. تعامل با نانوایی هایی که نان کامل و سلامت پخت می‌کنند.
شاید مجبور باشیم کمی بیشتر هزینه کنیم. اما در ازای حفظ سلامتی چیزی نیست.
۱۱. در خوردن نان زیاده روی نکنیم.
بدن هر فرد با توجه نظر پزشک به مقادیر مشخصی از فیبر و املاح نیاز دارد.
