تمرین تغییر فردی به سبک زندگی سبز
راهکار کاهش زباله و پسماند خانگی
مجله گیچ gich.ir احسان میرزائی: یک فرد غیر محیط زیستی هرجا و با هر شرایطی که باشد، زباله تولید میکند یا حداقل حجم و نوع زبالهاش نسبت به یک فرد محیط زیستی بیشتر و متنوعتر است.
امروز پراکندگی زباله از عمیقترین غارها مانند پراو (کرمانشاه) گرفته تا مرتفع ترین قلهها مانند دماوند، از دور ترین نقاط مانند بیابان مرنجاب (کاشان) گرفته تا دره اخلمد در نزدیکی مشهد؛ مایه شگفتی است.
تغییر تفکر و رفتار از سیاه به سبز
تفکر، رفتار و سبک زندگی بسیاری از ما تا حد زیادی زباله ساز است.
اما در این تمرین قصد داریم مرحله به مرحله روی تفکر و رفتار خودمان تمرکز و کار کنیم تا به تفکر سبز، رفتار سبز و سبک زندگی سبز برسیم.
هدف نهایی کاهش و به حداقل رساندن میزان زباله تولید شده در خانه، محل کار، سفر و در کل زندگیمان است.
کاهش پسماند؛ عزم و اراده همراه با پشت کار، استمرار
این تمرین نیازمند عزم و اراده جدی است.
سخت است اما نباید در مقابل سختی آن تسلیم شویم، پس همچنان باید با قدرت، به طور مستمر و پیگیر تمرینها رو انجام دهیم، تا به هدف نهایی که تغییر فردی است برسیم.
ما در کنار شما هستیم، هر پرسشی که داشتید پاسخ میدهیم، شما را در این مسیر همراهی و حمایت میکنیم؛ شا هم از سختیهای کار، تجربه و دستآوردهای خودتان برای ما بگویید.
مراحل تغییر فردی؛
گام به گام تا کاهش و به حداقل رساندن تولید زباله در زندگی
۱. مرحله توجه و تمرکز روی زباله
ابتدا باید توجه و دقت خودمون رو بر معضل زباله متمرکز کنیم. به زبالههایی که تا الان تولید کردیم، دور ریختیم و سرنوشتشون فکر کنیم.
واقعا برای این کار وقت بذاریم، چشمها رو ببندیم و در ذهنمون با آخرین چیزی که دور ریختیم همسفر بشیم.
انگار که داریم فیلم میبینیم، اون رو لحظه به لحظه قدم به قدم، از زمان دور انداختن تا زمانی که هرجا ممکنه رفته باشه تصور کنیم.
شاید آخرین کیسه پلاستیکی که دور انداختیم همونی باشه که لاکپشت دریایی به جای عروس دریای خورده، یا اون قوطی کنسروی باشه که باعث بریدن زبون گاو، گربه و سگ شده، یا هر عارضه نا خوشیاند دیگری که توی ذهنتون آمده…
مهم اینه، پسماندی که دور ریختیم رو تو ذهنمون ببینیم و در مورد سرنوشت و تاثیرات مثبت و منفی که داره گمانه زنی کنیم.
در تمام لحظه به خودمون بگیم که من مسئول اون چیزی هستم که دور انداختم و مادامی که وجود داره و تاثیرگذاره، مسئولیتش با منه…
اما زیاد نگران و ناامید نباشیم، چون ما باز هم میتونیم این ناهنجاری ها رو جبران کنیم، ما به طور فردی منشا جبران و بهبود حال طبیعت هستیم، ما راه حل معضل زباله هستیم.
پس از خودمون شروع میکنیم، خوبه بدونیم بهبود عادتهای رفتاری یا در مجموع سبک زندگی ما در بهبود اوضاع تاثیر گذاره؛
در گام اول توجه ما زمینه ساز تغییر فردی و بهبود حال طبیعت میشه…
۲. مرحله افزایش آگاهی در مورد میزان، جنس و ارزش زبالهها
بعد از مرحله توجه و تمرکز روی زباله و اینکه به سرنوشت اون فکر کردیم، تمرین کنیم تا آگاهی خودمون رو در مورد میزان، جنس و ارزش زبالههایی که دور ریختیم بالا ببریم.
از خودمون بپرسیم:
چه چیزی رو قراره دور بریزم؟
چه الزام و بایدی برای دور ریختن آن وجود داره؟
جنسش از چیه و حجمش چقدره؟
معمولا تو زندگی من چه چیزهایی دور ریختنی یا آشغال به حساب میان؟
با دور ریختن زبالهها! روزانه، ماهانه و سالانه چقدر از پول خودم رو دور میریزم؟
برای یافتن پاسخ این پرسشها وقت بذاریم و تلاش کنیم.
۳. مرحله آموزش (یادگیری) و ترویج آگاهی برای کاهش پسماند
فراموش نکنیم که ما تنها نیستیم، همین حالا که در مورد کاهش و به حداقل رسوندن زباله حرف میزنیم، خیلیها هستن که مدت هاست این کار رو انجام دادن و تلاش کردن در کنار تفکر و رفتار سبزی که در پیش گرفتن، دیگران رو هم تشویق کنن تا این سبک زندگی رو در پیش بگیرن…
بعد از مرحله افزایش آگاهی در مورد میزان، جنس و ارزش زبالهها، پرسشهای زیادی در ذهن ما شکل میگیره، که باید به دنبال پاسخش باشیم.
پاسخ ما در مجلات، رسانههای معتبر و کتابهای مرتبط است.
در این مرحله خوبه که پیگیر نشستها، سمینارها، کارگاهها و دورههای مرتبط باشیم و در آن شرکت کنیم.
هرچند بهتره که در کارگاه ها شرکت کنیم، اما اگر فرصت نداریم در فضای مجازی صفحات معتبری که در این زمینه فعالیت میکنند رو دنبال کنیم.
۴. مرحله تامل، تفکر و تعمق برای کاهش تولید زباله
مراحل توجه، آگاهی و آموزش چطور بود، آیا تونستید سه مرحله به ظاهر ساده رو پیش خودتون پاس کنید یا چی؟
تفکر زباله ساز ما، نتیجه یک روز و دو روز سبک زندگی نادرست نبوده، بلکه سالهای سال ما به هر دلیل به یک واحد تولید زباله تبدیل شدیم.
حالا برای بهبود این امر و اصلاح تفکر و رفتار نادرستی که داشتیم باید به طور جدی وقت بذاریم و تلاش کنیم؛ اگر که واقعا بخواهیم، به زودی تغییر میکنیم.
باید بیشتر به مسئله و معضل زباله فکر کنیم، باید در نقشی که به عنوان یک موجود خردمند داریم، تامل و تمرکز کنیم، باید افکار و رفتار سبز رو در ذهنمون پرورش بدیم تا کاهش تولید زباله به دغدغهی ما تبدیل بشه.
باید بتونیم نقش سبز و مفیدی در طول عمر خودمون داشته باشیم، کار راحتی نیست، یه جور خلاف جریان شنا کردنه…
البته لذتش به همینه که برخلاف برخی افراد مصرف گرا که انگار کور، کر و دنبال کننده منفعل جریان های نظام سرمایه داری هستند، خردمندانه و حکیمانه به سمت و سوی سبک زندگی سبز بریم.
۵. مرحله درک مسئله، تصمیم گیری و انتخاب مسیری جدید
تا این مرحله تونستیم تولید زباله در زندگی و اهمیت و ضرورت کاهش و به حداقل رسوندن زباله رو به عنوان یک مسئله برای خودمون مطرح کنیم.
حالا که مسئله به طور واضح و مشخص پیش روی ماست، باید انتخاب کنیم که به عنوان یک شهروند در کدام سوی معادله میمانیم، شهروندی به مانند یک واحد بی قید و بند تولید کننده زباله یا شهروندی به مانند موجودی خردمند که در تعامل منصفانه و حکیمانه با جهان هستی، سبک زندگی سبز را برگزیده است؟!
آیا همچنان میخواهیم با سبک زندگی نادرست خودمون به معضل زباله در جهان دامن بزنیم،یا تلاش میکنیم تغییر کنیم.
وقتی ما به مسئله آگاه هستیم بهتر میتونیم تبعات رفتار اشتباه خودمون رو پیشبینی (مرحله اول سفر زباله) و برای پیشگیری از اون تلاش کنیم.
گام بعدی پس از توجه شکل گیری دغدغه و نگرانی حقیقی است.
تصمیم گرفتن برای تغییر فردی مثبت و انتخاب آگاهانه سبک زندگی سبز، برای کاهش و به حداقل رسوندن هرگونه پسماند فردی، هدف نهایی این مرحله است.
۶. مرحله بازنگری، پذیرش و تمرین رفتار یا روش جدید زندگی
احتمالا همه ما در مرحله قبل تصمیم گرفتیم تا تغییر کنیم، این تغییر در تفکر، رفتار و حتی گفتار ما هست و هدفمون کاهش میزان تولید زباله هست.
فقط بدونیم که هیچ تغییری به راحتی به دست نمیاد و برای پایداری و استمرار رویه جدید باید پشت کار داشته باشیم و خسته نشیم.
همچنان باید آهسته و پیوسته پیش بریم و خط قرمزهای زندگی رو برای پیشگیری از تولید پسماند پر رنگتر کنیم.
فرآیندهای زباله ساز زندگی رو شناسایی کنیم، ما دیگه میدونیم که مقدار قابل توجهی از زبالهها در کشورمون تفکیک و بازیافت نمیشه، حتی به طور استاندارد و رعایت مسائل محیطیزستی و امور طبیعی دپو نمیشه!
چون قرار بر طرح پرسش و جست و جو بوده، قرار نیست که ما همه چیز رو به شما بگیم، پس احتمالا در مورد شیرابهها هم خوندید، شیرابهها سمی که چطور آب، خاک، هوا و حیات جانداران رو به خطر انداخته…
ما تبعات تفکر زباله ساز و چرخه زباله رو در طبیعت میدونیم، فراموش نکینم که ما تنها زیستمند ساکن روی زمین نیستیم و نباید با چنین تفکر مخربی حق حیات و برخورداری قلمرو و زیستگه سالم رو از دیگر جانداران بگیریم.
تلاش و تمرین کنیم، تو این راه پایدار و خستگی ناپذیر باشیم و با قدرت پیش بریم، چون ما بخشی از راه حل هستیم.
۷. مرحله عادت به تولید نکردن زباله
از قدیم گفتن “کار نیک کردن از پر کردن است…” یعنی ما باید تمرین و تمرین و تمرین کنیم تا رویه جدید به یک عادت و یک رفتار در ناخودآگاه تبدیل بشه…
نهادینه شدن تولید نکردن زباله در تفکر و ذهن ما دقیقا همونیه که میتونه به نجات زمین کمک کنه…
کمکم به جایی میریسیم که دیگه لازم نیست همش به خودمون یادآوری کنیم که موقع خرید کیسه پلاستیکی نگیر، بلکه از قبل کیف، زنبیل یا کیسه پارچهای با خودمون بردیم.
اینطوریه که رفتارهای سبز به طور خودکارمثل زمانی که سوار خودرو میشیم و بعدش درب خودرو رو میبندیم، برامون روال میشه…
جالبه، کی پیش از سوار شدن به خودرو، با خودش فکر میکنه که بعد از سوار شدن حتما در رو ببندم!
۸. مرحله تغییر کامل و ترک تفکر زباله ساز
بهتره این فرایند رو مرحله به مرحله و صرف زمان لازم که خودتون میدونید چقدر و چه موقع طی کنیم، طوری که حتما در برناه زندگی روزانه وقتی رو برای تمرین آنچه گفته شد، در نظر بگیریم.
همه چیز به میزان مقاومت در برابر تغییر و طرز فکر خودمون بر میگرده، این رویه رو همانند فردی که قصد داره بدیها و ناپاکیها رو از خودش دور کنه محترم و با ارزش بدونیم.
ما طی چندین سال تاثیر پذیری و آموزش برخی اصول سبک زندگی سبز رو آموختیم یا حداقل با اون آشنا شدیم، اما امروز نقش و اهمیت این سبک زندگی در حفاظت از محیط زیست برای ما قطعی شده و باید تصمیم درست رو بگیریم.
اینبار با توجه، آگاهی، تحقیق، آموزش، تامل و تفکر مسیری رو انتخاب کردیم، از فلسفه و آثار خوب این راه آگاهیم، پس برای ترویج هرچه بیشتر آن تلاش کنیم و با قدرت به ایمد آینده بهتر پیش برویم.