کاشت، داشت و برداشت پیاز در خانه
مجله گیچ gich.ir رسول برزگر: بسیاری از مردم در سرتاسر دنیا به سبک زندگی سبز گرایش دارند، بنابراین علاوه بر این‌که به کشاورزی تحت حمایت جامعه (مردم) در مزارع کوچک شهری و باغچه‌های روی پشت بام علاقه دارند، همواره به دنبال کاشت، داشت و برداشت سبزیجات و صیفی‌جات در خانه هستند.
آگاهی از چگونگی پرورش گیاهان خوراکی در خانه اطمینان‌بخش بوده و حتی برای آن دسته از افراد که از این طریق امرار معاش می‌کنند، اعتبار محسوب می‌شود. چراکه در خصوص میزان مصرف و نوع کودهای شیمیایی و سموم دفع آفت در مزارع آمار و اطلاعات دقیقی وجود ندارد.
اما اگر خودتان بخواهید آستین بالا بزنید و گیاهی خوراکی در منزل پرورش دهید حتما نباید یک کشاورز باشید؛ شما می‌توانید با ایجاد شرایط لازم و پیروی از روش‌های زیر، کشت و کار خانگی خود را از همین الآن شروع کنید.
ابتدا با انواع پیاز آشنا می‌شویم؛
در بازار انواع مختلفی پیاز با رنگ‌های زرد، سفید، قرمز و بنفش موجود است که هر کدام در شرایط اقلیمی و موقعیت جغرافیایی خاصی بهتر رشد می‌کنند. بنابراین شناخت شرایط محیط کاشت وانتخاب بذر یا نشا پیاز مورد اهمیت است.
کاشت پیاز به چه الزامات و شرایطی نیازمند است؟
دمای مورد نیاز برا پرورش پیاز ۱۳ تا ۲۴ درجه سانتی گراد است. پیاز به یخبندان حساس بوده و برای رشد نیاز به نور مستقیم آفتاب دارد.
پیاز تقریبا در هر خاکی رشد می‌کند، پس برای تهیه خاک نیاز به سختگیری زیادی نیست. اما برای آن‌که بخواهید محصول با کیفیتی داشته باشید خبهتر است از انوع خاک‌های حاصلخیز، شنی و سبک استفاده کنید.
برای تقویت خاک افزودن کود حیوانی پوسیده الزامی است. معمولا کشاورزان در کشت غیر ارگانیک از کودهای شیمیایی حاوی نیتروژن، فسفر و پتاس استفاده می‌کنند.
در کشت خانگی به دلیل استفاده از کودهای طبیعی ممکن است محصول کوچک‌تری داشته باشیم، اما این محصول از لحاظ کیفیت و سلامتی در درجه بسیار بالایی است.
چه زمانی برای کشت پیاز مناسب است؟
زمان مناسب کاشت مستقیم بذر پیاز در نواحی سرد در اوایل بهار و در نواحی گرم اوایل زمستان است و زمان مناسب کاشت نشای پیاز در مزرعه اواخر زمستان و یا اوایل بهار است.
اما برای کشت گلدانی اگر بتوانیم شرایط نور و دما را کنترل و مدیریت کنیم، در هر زمان از سال می‌توانیم پیاز را داخل گلدان پرورش دهیم.
زمان مناسب کاشت بذر در خزانه جهت تولید نشا ۶ هفته قبل از آخرین یخبندان است.
انواع روش‌های کاشت پیاز چگونه است؟
دو روش متفاوت دارد؛ یکی از طریق کاشت مستقیم بذر پیاز (در عطاری‌ها و فروشگاه‌های باغبانی موجود است) و روش دوم استفاده از نشا پیاز یا پیازچه‌های کوچک است.
در روش دوم نشا را می‌توان از شرکت‌های تولیدکننده‌ی نشا و پیازچه‌ها را از سبزی فروشی‌ها تهیه کرد.
البته شما می‌توانید با خرید بذر مرغوب، خودتان نشا تولید کنید و علاوه به پرورش پیاز برای خودتان، مقداری از نشا را به دیگران بفروشید.
پس کشت پیاز در خانه به هر دو روشی که گفته شد، ممکن است. اما پرورش پیاز با نشا به این دلیل که قدرت رشد بیشتری دارد مناسب‌تر است.
مخصوصا برای آنان که در ابتدای مسیر سبک زندگی سبز هستند و هنوز مهارت لازم در کاشت بذر و نگهداری از آن را ندارند.
اگر از نشا استفاده شد خوب است که با سلیقه‌ی بیشتری کار ار ادامه بدیم، چون جانمایی نشا در بستر بسیار ساده‌است و می‌توانیم به بوته‌های پیاز نظم بهتری بدهیم.
آموزش کاشت پیاز به سبک زندگی سبز
۱- کاشت پیاز در گلدان؛
وسایل مورد نیاز: بذر پیاز، نشا یا پیازچه‌های کوچک، گلدان با زهکشی مناسب، خاک و کود حیوانی پوسیده و مناسب،بیلچه، دستکش، آب‌پاش
توضیح خاک و کود: خاک مناسب بستر را می‌توان از هر خاکی که در دسترس است استفاده کرد. مخلوط مقدار مساوی از خاک باغچه، شن و کود پوسیده‌ی حیوانی یا خاک‌برگ مناسب است.
توضیح گلدان: بهتر است که از گلدان‌های مستطیل شکل استفاده شود، چون فضای کشت بیشتری دارد.
روش کشت بذر پیاز در گلدان: بذر را در فاصله‌ی تقریبی بین ۵ تا ۱۰ سانتی‌متر و به عمق چند میلی متر در خاک قرار داده شود. سپس روی بذر را پوشانده و آن را طوری آبیاری می‌کنیم که بذر از زیر خاک بیرون نیاید.
روش کشت نشای پیاز در گلدان: نشا را به اندازه‌ای که قسمت بالایی جوانه مشخص باشد در خاک فرو کرده و در نهایت آبیاری شود.
گلدان پیاز برای رشد مناسب نیاز به نور مستقیم آفتاب و دست‌کم هفته‌ای یک بار به آبیاری نیاز دارد.
نکته: باید توجه داشت که از یخ زدگی پیاز جلوگیری شود.
۲- کاشت پیاز در باغچه:
وسایل مورد نیاز: بذر پیاز، نشا یا پیازچه‌های کوچک، طناب یا ریسمان، بیل و شن کش، بیلچه، کود پویسده‌ی حیوانی یا خاک‌برگ
توضیح خاک و کود: ابتدا خاک باغچه را با بیل شخم بزنید، سپس به کمک شن‌کش سطح خاک را نرم و هموار کرده و اگر گیاه خودرو و سنگ در باغچه است باید پاکسازی شود؛ افزودن کود حیوانی پوسیده یا خاک برگ فراموش نشود.
سپس با استفاده از ریسمان ردیف‌های موازی به فاصله ۲۵ تا ۳۰ سانتی متر از هم مشخص کرده و در نهایت بذر، نشا یا پیازچه‌های کوچک را به فاصله ۵ تا ۱۰ سانتی‌متر از یکدیگر بکارید.
روش کشت بذر پیاز در باغچه: باید توجه داشت که بذر پیاز در عمق چند میلی‌متر در خاک کاشته شود و نشا هم طوری کاشته شود که جوانه‌ی پیاز مماس با سطح خاک باشد؛ در نهایت آبیاری انجام دهید.
وجین کردن: مراقب گیاهان خودرو باشید و در طول دوره‌ی پرورش پیاز در باغچه آن‌ها را با دست از مزرعه‌ی کوچک خود بیرون بکشید به روش دستی پاکسازی گردد.
سطح خاک همواره باید مرطوب باشد و باغچه را دست کم هفته‌ای یک‌بار آبیاری کنید.
به خاطر داشته‌باشید که زمان برداشت پیاز معمولا پس از زرد شدن برگ‌های آن است و زمان برداشت بذر هنگامی است که گل پیاز به رشد کامل رسید.
توصیه می‌شود برای آبیاری باغچه از آب خاکستری سبز که فاقد مواد شوینده، چربی و آلودگی است استفاده شود.
مانند آب حاصل از آۤبکشی سبزیجات، شستن میوه و…
پایان
نویسنده: رسول برزگر فیتوشیمیست و محقق
