مدیریت آب در دوران هخامنشیان و ساسانیان

ثبت جهانی قنات‌های ایران

هشت قنات ایران در چهلمین کمیته میراث جهانی سازمان یونسکو ثبت جهانی شدند…

اخبار فرهنگی-تاریخی گیچ، احسان میرزائی: به امر پادشاهان هخامنشی هرکس قناتی حفر می‌کرد و آب را به سطح زمین می‌آورد، زمینی را آباد و یا قنات‌های خشک را بازسازی می‌کرد، مالیات ۵ نسل بر او بخشیده می‌شد. 

در دوران هخامنشیان تکنیک حفر قنات به سایر کشور‌ها منتقل می‌شود. به دستور داریوش، سیلاکس دریاسالار سپاه و نیز خنومبیر معمار بزرگ در واحه خرقاء مصر موفق به حفر قنات شدند و آب آن را به سطح زمین منتقل کردند، که بعد از آن معبد با عظمتی در آنجا ساخته شده و به قولی جمعیتی حدود ده هزار نفر در آن محل ساکن می‌شوند و از‌‌ همان قنات استفاده می‌کنند.

قنات در دوران ساسانیان

دوران ساسانیان حکایت از مدیریت و قانونمندی در زمینه آب، احداث و نگهداری قنات‌ها و… دارد. در رساله قضایی که به زبان پهلوی تدوین شده بر اهمیت قنات در توسعه شهر‌های ساسانی تاکید شده است. 

در این دوران صنعت سدسازی رونق گرفته و شوشتر مورد توجه قرار می‌گیرد. اردشیر بابکان کانال گرگر و دارای بزرگ، کانال داریون را در اطراف شوشتر احداث می‌کنند. پل و سد عظیم شادروان شوشتر، بند میزان، پل بند گرگر، آسیاب‌های شوشتر، پل بند دزفول، بند دختر، پل شهرستان، بند عقیلی، بند عیار، بند ماهی بازان، بند دارا و بند قیر، پل بند لشگر، پل بند شاه علی، بند کرخه، بند ارگان، بند شهر لوت، بند دروازه و بند ایزدخواست همگی از آثار دوره ساسانیان است. (منبع: فصلنامه فرهنگ و مردم)

ثبت جهانی قنات‌های ایران

به گزارش گیچ به نقل از ایرنا:در چهلمین کمیته میراث جهانی سازمان یونسکو (شهر استانبول ترکیه)‌ قنات قصبه گناباد از خراسان رضوی به همراه قنات های بلده خراسان جنوبی، زارچ و حسن آباد مشیر مهریز در یزد، جوپار کرمان، اکبرآباد و قاسم آباد بروات و ابراهیم آباد در استان مرکزی به ثبت جهانی رسید.

قدمت قنات قصبه به حدود ۲۳۵۰سال پیش، یعنی دوران هخامنشیان برمی گردد و با توجه به مستندات  قدیمی ترین قنات دنیا به است. در شاهنامه فردوسی و سفرنامه ناصر خسرو به قنات قصبه اشاره شده است. این قنات با عمق مادر‌چاه حدود ۳۲۰متر، عمیق ترین قنات جهان است. قنات قصبه در تیر ماه ۱۳۹۵ به عنوان بیستمین اثر ایران در سازمان یونسکو به ثبت رسید. در گناباد ۱۸قنات پرآب وجود دارد که ۶۲۵لیتر بر ثانیه مجموع آب خروجی از این قنات ها می باشد. (جام نیوز)