اخلاق و مرام کنشگری

یادداشت روزانه گیچ – احسان میرزائی:‌ می‌خواهم در مورد نوعی کل‌کل و رقابت بین برخی گروه‌های محیط زیستی در فضای مجازی بگویم؛ البته همین‌جا تاکید می‌کنم که چنین رفتاری از کنش‌گران حقیقی محیط‌زیست سر نمی‌زند.

هر سازمان مردم نهادی برنامه خود را دارد؛

اصولا سمن‌ها بر اساس امکانات و توانایی، دغدغه و شناخت، اساس‌نامه و تصمیم اعضا در یک یا چند مسئله حائز اهمیت ورود پیدا می‌کنند و تلاش دارند تا اقدامات‌شان منجر به حل آن مسائل و یا تسهیل در بهبود آن مسئله شود.

برای نمونه برخی نیاز را در جنگل‌های زاگرس دیده‌اند و صرفا برای خاموش کردن آتش جنگل برنامه دارند، برخی مسئله را در زباله ریختن و آلودگی محیط‌ دیده‌اند و به پاکسازی می‌پردازند، برخی مسئله را در نبود فضای سبز دیده‌اند و برای نهال کاری برنامه دارند، برخی به دنبال هم‌دل و هم‌زبان کردن عموم مردم هستند و پویش‌های مدنی را ایجاد می‌کنند.

به نظر من همین روش برای سمن‌ها درست است: برنامه‌ریزی سالانه، تعیین اهداف کوتاه و بلند مدت یک سمن محیط‌‌زیستی باید براساس تهدیدات و نیازهای محیط‌زیسی منطقه‌ای که مجوز فعالیت گرفته‌اند باشد. برای نمونه از اولویت‌های یک سمن در مازندران وبوشهر می‌تواند آلودگی دریا و سواحل باشد، اما اولویت یک سمن در لرستان و استان‌های مجاور حفاظت از جنگل‌های زاگرسی باشد.

کنشگر ادبیاتی محترمانه همراه با فروتنی دارد

اما آیا این که هر سمن در برنامه‌های خود اولویتی داشته باشد ایراد است، یا این‌ سمن‌ها درکی از مسائل محیط‌زیستی در شهرهای دیگر ندارند باید اقداماتشان را ناچیز و غیر موثر دانست؟

شوربختانه اعضای برخی از سمن‌ها به درک اشتباهی از کنش خود رسیده‌اند، گاهی آن‌ها دغدغه و نگرانی خود را بر هر کنش دیگری در شهر‌های دیگر ارجع دانسته و تلاش دیگر سمن‌ها را هیچ و پوچ می‌دانند! گاهی که ادبیات برخی از این عزیزان را در گروه‌های محیط‌زیستی می‌بینم متوجه نوعی غرور و خود بزرگ‌بینی در آن‌ها می‌شوم، این رفتار کاملا ‌دور از اخلاق و مرام یک کنش‌گر جامعه مدنی است.

بارها دیده‌ام برخی از دوستان گروهی که در یک شهر دوردست فعالیت می‌کنند را به تندی مورد خطاب قرار داده‌اند که: “فلان جا چنان اتفاق بزرگی افتاده و شما فقط بلدید پاکسازی کنید…” 

دوست عزیز این چه حرفی است، تلاش شما برای حل و رفع ان اتفاق با ارزش است، اما از دست افرادی که در یزد و کرمان، تهران و سمنان فعالیت می‌کنند، جز هم‌دلی و به اشتراک گذاشتن تلاش شما در فضای مجازی چه بر می‌آید، در حالی که خودشان هم با مسائل محیط‌زیستی از نوع دیگری دست و پنجه نرم می‌کنند!

به نظرم هیچ سمن و هیچ کنش‌گری نباید برنامه و هدف خود را به دیگران تحمیل کند یا برنامه‌ی دیگر سمن‌ها و افراد را ناچیز و پوچ بداند. هر سمن و گروهی بر اساس یک یا چند دغدغه و مسئله محیط‌زیستی در منطقه‌ای شکل گرفته است و با دست خالی و امکانات محدود تلاش می‌کند تا بلکه در مسیر حفاظت از محیط‌زیست و سیاره زمین گام مثبتی بردارد.

آفت جامعه مدنی

کل‌کل هایی که منجر به کدورت خاطر شده و رقابت‌های فرسایشی که در فضای مجازی راه افتاده است از جمله آفت‌های جامعه مدنی است، بیشتر مواقع افرادی به آن دامن می‌زنند که همواره دستخوش هیجانات هستند و هنوز اصول کنش‌گری اطلاع درستی ندارند. این گفت و گو‌های فرسایشی باعث هدر رفتن زمان، انرژی و اینترنت تعداد زیادی از افراد می‌شود و همیشه در نهایت نتیجه مشخصی هم ندارد.

حامی و پشتیبان هم باشیم

شاید یکی از کم‌ترین کارها برای ایجاد هم‌دلی و هم‌زبانی در میان گروه‌ها و سمن‌های محیط‌زیستی بازنشر اقدامات مفید یک‌دیگر درگره‌ها و کانال‌های خودمان باشد. البته فراموش نکنیم که محیط‌زیست حد و مرزی ندارد و دود سوختن جنگل‌های زاگرس و طرح‌های انتقال آب، خشکیدگی هامون و ارومیه به چشم همه ایرانیان و حتی ساکنین زمین می‌رود، پس خوب است که در حین تقسیم وظائف منطقه‌ای برای حفاظت از محیط‌زیست به مسائل و معضلات دیگر نقاط کشور نیز اشراف و توجه داشته باشیم و در بزنگاه‌ها همواره پشتیبان و حامی هم‌صنفان خود باشیم. برخی مسائل محیط‌زیستی نیاز به مشارکت جدی در عرصه ملی دارد؛ مانند: جلوگیری از واگذاری آشوراده به بخش گردشگری، امضاء پویش نجات میان‌رودان و…

ویژگی یک کنش‌گر حقیقی محیط‌زیست چیست؟

https://gich.ir/11/%D9%88%DB%8C%DA%98%DA%AF%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%DA%A9%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%B1-%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7%E2%80%8C%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA/

پایان پیام