کودکان وظیفه و مسئولیتی در قبال زباله‌های رها شده توسط بزرگ‌سالان در محیط زیست را ندارند؛

مجله سبک زندگی سبز – اسماعیل رابط: یکی از برنامه‌های فعالان در سمن‌ها و گروه‌های محیط زیستی پاکسازی عرصه‌ی طبیعت و گاهی فضای سبز شهری است؛ کار نیکی که فراگیر شده و در بین گروه‌ها با استقبال روبرو شده است.

همچنین در برنامه‌های مختلف محیط زیستی و پاکسازی طبیعت شاهد مشارکت جویی از کودکان هستیم در حالی که بعد از هر برنامه تصاویر کودکان در حین جمع آوری زباله به عنوان گزارش کار منتشر می‌شود!

اما آیا این رویه به صلاح کودکان است؟

به کارگیری کودکان در پاکسازی طبیعت توسط والدین و انجمن‌ها مغایر با بندهای ماده ۳ و بند ج ماده ۲۴ کنوانسیون بین المللی حقوق کودکان است؛ این اقدام تبعاتی دارد، ممکن است سلامتی، امنیت و صلح کودک در لحظه و یا در آینده به خطر مواجه شود.

آیا کودکان باید تاوان بی خردی بزرگ سالان را بدهند؟ 

طبق تعریف سازمان ملل متحد افراد تا سن ۱۸سالگی کودک محسوب می‌شوند، دوره‌ی کودکی از نظر کیفی زمانی است که کودک در جنبه‌های مختلف نیازمند همراهی و حمایت والدین و خانواده خود است. دورانی حساس که شخصیت کودک شکل می‌گیرد و باید در جریان‌ها و فرایندهای خودانگیخته مهارت‌های زندگی را در بازی های کودکانه و روابط دوستانه‌ی خود تمرین کند.
بدون شک دید و درک ما نسبت به مسائل و معضلات اجتماعی با آنچه در ذهن کودکان می‌گذرد بسیار متفاوت است و امکان دارد مشارکت جویی از کودک در چنین فعالیت‌های اجتماعی آن معنا و مفهوم مد نظر ما را به کودک منتقل نکند.

چطور کودکانی با تفکر و رفتار محیط زیستی داشته باشیم؟

پرورش کودکان دوستدار محیط زیست خیلی راحت و خیلی سخت است؛ راحت است چون اگر بستر لازم برای ارتباط بدون واسطه‌ی کودک با طبیعت و حیوانات را فراهم کنیم، مانند اردوی یک روز در هفته به عنوان «انس با طبیعت»، کودک به طور خودانگیخته به سمت و سوی فرهنگ محیط زیستی می‌رود.
سخت است چون ساز و کار نظام آموزش و پرورش، زیرساخت های شهری و امکانات موجود چندان میل به فرهنگ محیط زیستی ندارند.

فعالان محیط زیست در قبال کودکان چه مسئولیتی دارند؟

از فعالان عرصه محیط زیست توقع داریم تا حساسیت، دقت و توجه بیشتری به حقوق کودکان داشته باشند. انتظار می‌رود و امیدوار هستیم ایشان در مشارکت جویی از کودکان برای برنامه‌های خود تجدید نظر کنند و از دامن زدن به مسائل جدید در حال و آینده آن‌ها بپرهیزند.

اسماعیل رابط – فعال محیط زیست